اثر یکسان‌سازی نرخ ارز بر فقر در ایران با استفاده از مدل تعادل عمومی قابل‌محاسبه (cge)

تغییرات نرخ ارز از کانال های مختلف، آثار متعددی بر متغیرهای کلان اقتصادی و شرایط فقر در جامعه می گذارد. از طرفی، ارزیابی آثار سیاست ها و شوک های اقتصادی بر فقر، نیازمند به کارگیری روشی است که اولا، ًبتواند بخش های مختلف موجود در اقتصاد را در الگو لحاظ کند؛ ثانیا،ً بتواند، هم آثار کلان سیاست ها و هم، واکنش نهادهای مختلف اقتصادی را در مقابل سیاست اعمال شده، منعکس نماید. بدین منظور در این مطالعه، از یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه (cge) که در آن، نهاد خانوارها به طبقات درآمدی ده گانه تفکیک گردیده و خط فقر به صورت درو نزا تعیین می شود، استفاده شده است. این الگو، بر پایه ماتریس حسابداری اجتماعی (sam) سال 1390 و کالیبراسیون ضرائب الگو، حل، و براساس دو سناریو افزایش 25 درصدی و 35 درصدی نرخ ارز، شبیه سازی شده است. نتایج شبیه سازی ها نشان می دهد که افزایش نرخ ارز موجب کاهش درآمد حقیقی در هر دو گروه خانوارهای شهری و روستایی شده و از این منظر، خانوارهای دهک های پایین درآمدی، بیشتر متضرر خواهند شد. همچنین سیاست یکسان سازی نرخ ارز، خط فقر و شاخص های فقر گروه fgt (فقر سرشمار، شکاف فقر و شدت فقر) را افزایش می دهد؛ به طوری که افزایش خط فقر و شاخص های فقر مربوط به خانوارهای شهری، بیشتر از خانوارهای روستایی می باشد.

The Effect of Unification of Exchange Rate on Poverty in Iran Using the Computable General Equilibrium Model (CGE)

Changes in exchange rate have different effects on macroeconomic variables and poverty rates through different channels in the economy. Evaluating the effects of policies and economic shocks on poverty requires the use of a method that firstly takes into account different sectors of the economy in a given model, and secondly can reflect both macroeconomic policies and the response of various economic institutions. For this purpose, we use the Computable General Equilibrium (CGE) model in which the household sector is disaggregated into ten categories of income and the poverty line is determined as an endogenous variable in the model. This model is solved based on the Social Accounting Matrix (SAM) of 2011 and two scenarios of 25 percent and 35 percent increases in exchange rate are simulated. The results of both simulations show that the increase in exchange rates leads to a reduction in real incomes of the both rural and urban households, and consequently lowerincome households are affected highly. The unification of exchange rate also increases poverty line and poverty measures of the FGT group (headcount ratio, poverty gap and poverty severity), so that the poverty line and poverty measures for urban households are higher than rural households.