واکنش درآمد و مخارج دولت به عدم تعادل بودجه در ایران

رابطه میان مخارج و درآمد دولت در جریان عدم تعادل بودجه را می توان یکی از مهمترین مباحث در اقتصاد بخش عمومی به حساب آورد که بویژه برای اقتصاد ایران که درآمد نفت، بخش عمده درآمد دولت را تشکیل می دهد، اهمیت زیادی دارد. هدف اصلی این مقاله، نشان دادن واکنش درآمد و مخارج دولت به جریان تعدیل عدم تعادل بودجه، در قالب یک الگوی سه متغیره، با در نظر گرفتن نقش درآمد نفت در این جریان و آزمون نامتقارنی جریان تعدیل در ایران، طی سال‌های 1369 تا 1395 می‌باشد. نتایج، حکایت از تایید فرضیه درآمدمخارج در ایران دارد. به علاوه درآمد نفت، دولت را تشویق به مصرف بیشتر و دریافت مالیات کمتر نموده که حاکی از تایید فرضیه جایگزینی مالیات در ایران می‌باشد. همچنین مشخص گردید، تنها، مخارج دولت به عدم تعادل بودجه، واکنش نشان می‌دهد و این، زمانی اتفاق می‌افتد که بودجه، با کسری مواجه باشد. براساس نتایج به دست آمده، ضرورت دارد برای کاهش کسری بودجه، وابستگی درآمد دولت به درآمد نفت، کاهش و کارآیی سیستم مالیاتی بهبود یابد.

Response of Government Revenue and Spending to Budgetary Disequilibrium in Iran

The relationship between government spending and revenue during the budgetary disequilibrium can be considered as an important issue in public sector economics. This issue is of high importance in Iran, which oil revenue is the main source of government revenue. The aim of this study is to examine the response of government revenue and spending to budgetary disequilibrium in Iran using a threevariate model, accounting for oil revenue and testing the asymmetry of adjustment process during 19902016. The results support the taxspending hypothesis for Iran. However, according to the long run relationship, the results show that oil revenue stimulates the government to spend more and to collect less tax, which confirms tax displacement hypothesis. rlm;Moreover, when the government faces a budget deficit, only government spending responds to budgetary disequilibrium. According to the findings, Iran should reduce its oildependence and improve its tax collection system in order to reduce budget deficit.