انتخاب بهترین پایه مالیاتی برای تامین مالی برنامه‌های محرک مالی در ایران با استفاده از الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی

به کارگیری برنامه های محرک مالی برای دستیابی به اهداف رشد اقتصادی، مستلزم آن است که قبل از هر اقدامی، منبع تامین مالی آن مشخص باشد، زیرا روش های مختلف و حتی استفاده از ترکیب های مختلف پایه های مالیاتی برای تامین مالی این برنامه ها می تواند ضمن ایجاد آثار متفاوت بر اقتصاد، ممکن است اثربخشی آنها را در خصوص هدف مدنظر نیز تحت شعاع قرار دهد. هدف اصلی در این مقاله، انتخاب بهترین پایه مالیاتی برای تامین مالی برنامه محرک مالی دولت، براساس معیار کمترین آثار اختلال زا بر کارآیی، افزایش مخارج است. برای این منظور، یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی (dsge) برای ایران متشکل از سه عامل اقتصادی یعنی خانوار، تولیدکننده و دولت به عنوان مقام مالی و پولی طراحی و اعتبار آن از طریق روش کالیبراسیون مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس ضریب فزاینده افزایش مخارج دولت با معرفی چهار سناریو برای تامین مالی آن شامل بکارگیری مالیات بر درآمد، مالیات بر مصرف، ترکیبی از مالیات بر درآمد و مالیات بر مصرف و استفاده از سیاست کسری بودجه، برآورد گردید. نتایج، حاکی از آن است که وضع مالیات به طور کلی در مقایسه با سیاست کسری بودجه، منجر به کاهش کارآیی محرک مالی دولت می شود، لیکن براساس واکنش تولید به افزایش مخارج دولت، می توان به این نتیجه رسید که بکارگیری سناریوی سوم یعنی اعمال مالیات بر مصرف، در عین حال که می تواند افزایش مخارج دولت را پوشش دهد، بر کارآیی این ابزار محرک مالی اثر منفی کمتری برجای می گذارد.

The Choice of the Best Tax Base to Finance Fiscal Stimulus Programs in Iran Using a Dynamic Stochastic General Equilibrium Model

The application of fiscal stimulus programs (FSPs) to achieve economic growth requires knowing the source of its funding, because different methods and various taxation bases for financing of the FSPs affect their effectiveness and influence the economy. The objective of this paper is to choose the best tax base to finance FSPs in Iran, according to the lowest distortionary effects on efficiency of increasing government spending. For this purpose, first a dynamic stochastic general equilibrium (DSGE) model is designed for Iran. The model consists of three economic factors including the household, domestic firms, and the government as fiscal and monetary authority, and its reliability is checked through the calibration procedure. Then, the multiplier of government spending is estimated within four scenarios for financing government spending. These include the application of tax on income, tax on consumption, a combination of tax on income and tax on consumption (value added tax) and the budget deficit policy. The results show that taxation compared to a budget deficit policy results in decreasing efficiency of the government's fiscal stimulus. However, the reaction of domestic production to the increase in government spending indicate that while a tax on consumption may cover government spending, it has a low negative effect on the efficiency of this fiscal stimulus.