بررسی رابطه تورم و جهش نرخ ارز با در نظر گرفتن شاخص درجه مداخله بانک مرکزی و بهره‌گیری از مدل پرتاب دورنبوش

مطالعه حاضر به بررسی رابطه تورم و جهش نرخ ارز با در نظر گرفتن شاخص درجه مداخله بانک مرکزی و بهره‌گیری از مدل پرتاب دورنبوش و به‌کارگیری الگوی انتقال ملایم لجستیکی استار (lstr) برای بازه زمانی 1365 تا سال 1399 می‌پردازد. نتایج برآورد قسمت خطی مدل (رژیم اول) و  غیرخطی مدل (رژیم دوم) نشان می‌دهد که متغیرهای قیمت نفت، جهش نرخ ارز،درجه مداخله بانک مرکزی و حجم پول ٬  رابطه مثبت با تورم در اقتصاد ایران دارند ٬ که با انتقال از رژیم خطی به غیرخطی٬  میزان سرعت انتقال و اثرگذاری متغیرها افزایش داشته است. به‌طوری‌که به ازای یک واحد افزایش در قیمت نفت و جهش نرخ ارز، میزان افزایش در نرخ تورم به میزان 5واحدو 21 واحد   افزایش داشته است. به‌عبارتی  افزایش درآمدهای نفتی به افزایش تورم در کشور منجر شده است. همچنین مقدار حد آستانه برآورد شده برای متغیر انتقال جهش ارزی برابر با 0.13 بوده است. با مقایسه ضرایب الگو در دو رژیم مختلف ملاحظه می‌گردد که با عبور رشد نرخ ارز از حد آستانه (0.13) واکنش مسئولین پولی به تغییرات این متغیر به شدت افزایش یافته؛ بدین ترتیب که هر چه رشد نرخ ارز بیشتر شده است، سیاست‌گذاران تلاش نموده‌اند که با عکس‌العمل بیشتر به آن، رشد نرخ ارز را کنترل نموده و از افزایش آن جلوگیری نمایند. همچنین میزان متوسط مداخله بانک مرکزی نشان می‌دهد که سیاست مداخله بانک مرکزی نقش موثری در خنثی‌سازی فشار بازار ارز نداشته است. دلیل آن، این است که در اقتصاد تک محصولی ایران تامین‌کننده اصلی ارز دولتی است. بانک مرکزی نیز مسئول تامین مالی بودجه دولت است. بنابراین، مداخله ارزی در بازار عمدتاً به منظور تامین منابع ریالی به بودجه دولت انجام می‌شود.

investigating the relationship between inflation and exchange rate jumps by considering the index of the central bank's intervention degree and using the dornbush launch model

the present study examines the relationship between inflation and exchange rate jumps, taking into account the index of the central bank’s intervention degree and using dornbush launch model and using star’s soft logistic transfer model (lstr) for the period from 1986 to 2020. the estimation results of the linear part of the model (the first regime) and the nonlinear part of the model (the second regime) show that the variables of oil price, exchange rate jump, degree of central bank intervention and money volume have a positive relationship with inflation in iran’s economy, which with the transition from the linear regime non-linearly, the speed of transmission and the effect of variables have increased. so that for one unit increase in oil price and exchange rate jump, the inflation rate has increased by 5 units and 21 units respectively. in other words, the increase in oil revenues has led to an increase in inflation in the country. also, the value of the estimated threshold limit for the variable of currency jump transmission was equal to 0.13. by comparing the coefficients of the model in two different regimes, it can be seen that when the growth of the exchange rate exceeds the threshold (0.13), the reaction of the monetary authorities to the changes of this variable has greatly increased, so that the higher the growth of the exchange rate, policymakers have tried to control the growth of the exchange rate and prevent its increase by reacting more to it. also, the average amount of central bank intervention shows that the central bank intervention policy has not played an effective role in neutralizing the pressure of the currency market. the reason for this is that in iran’s single-product economy; it is the main supplier of government currency. the central bank is also responsible for financing the government budget. therefore, foreign exchange intervention in the market is mainly done in order to provide rial resources to the government budget.