تحلیل فرآیند اثرگذاری بانک‌ها و موسسات خصوصی بر شاخص‌های کلان اقتصادی

بانک‌ها از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد هر کشور هستند. امروزه یکی از سوالات مطرح شده در اقتصاد ایران این است که آیا گسترش بانک‌ها و موسسات اعتباری غیردولتی که با هدف افزایش رقابت، کارایی و به‌طور کلی کمک به رشد اقتصادی ایجاد شده‌اند، توانسته‌اند در دستیابی به اهداف موردنظر موفق باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر گسترش بانک‌ها و موسسات اعتباری غیردولتی بر تولید ناخالص داخلی، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و اشتغال در ایران طی دوره (4)1399- (1)1380 انجام گرفته است. بدین منظور ابتدا شاخص مخصوص و مناسبی جهت بررسی اثرگذاری بانک‌ها و موسسات اعتباری غیردولتی ساخته شده است. در مرحله بعدی شاخص مذکور در کنار معادلات تولید ناخالص داخلی، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، اشتغال و نقدینگی قرار گرفته و در چارچوب یک سیستم معادلات هم‌زمان به روش سیستمی sls3 برآورد می‌گردد. سپس اثرات شاخص از دو کانال اثر نقدینگی و اثر تخصیصی سنجیده می‌شود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که طی دوره مورد مطالعه شکل‌گیری و گسترش بانک‌ها و موسسات اعتباری غیردولتی اثر معناداری بر متغیرهای تولید ناخالص داخلی، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و اشتغال نداشته است.

analyzing the impact process of banks and private institutions on macroeconomic indicators

banks are among the main sectors of any country’s economy. nowadays, one of the questions raised about iran’s economy is whether the expansion of banks and nongovernmental credit institutions has led to achieving the goals of increasing competitiveness, efficiency, and overall economic growth. the present study aimed to investigate the effect of the expansion of banks and nongovernmental credit institutions on private sector investment, employment, and gross domestic product in iran from march 2001 to july 2020. to do this, first, a special and appropriate index was created to evaluate the effectiveness of banks and nongovernmental credit institutions. then, the index was put alongside the equations of gross domestic product, private sector investment, employment, and liquidity and estimated within the framework of a system of simultaneous equations using the 3sls system. after that, the effects of the index were assessed through the two channels of the liquidity effect and distributive effect.the results demonstrated that during the study period, the formation and expansion of banks and non-governmental credit institutions had no significant effect on private sector investment, employment, and gross domestic product.