مطالعه ی تاثیر شکاف های درآمدی خانوار بر شکاف های تحصیلی در فرزندان، با تاکید بر نقش عوامل جمعیتی

یکی از معضلات جوامع بشری محروم ماندن افراد، خاصه کودکان، از اکسیر شفابخش آموزش است. در ایران نیز، آمارها در خصوص مقایسه عملکرد تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان در دو سوی طیف درآمدی حکایت از آن دارد که شکاف تحصیلی در امتداد شکاف درآمدی به وضوح مشاهده می‌شود. به عبارت دیگر همگام با فقر درآمدی والدین، فرزندان نیز به دلایل مختلف از سطوح آموزشی پایین‌تری بهره می‌برند و نوعی از فقر فکری (سطح پایین‌تر تحصیلات) به واسطه فقر درآمدی از نسل والدین به نسل فرزندان منتقل می‌شود. ما در این مطالعه با استفاده از داده‌های خرد هزینه درآمد خانوار به بررسی این سوال مهم می‌پردازیم که منشاء این شکاف‌های تحصیلی کجاست و ما چگونه می‌توانیم بر آنها غلبه نماییم. تخمین‌های پژوهش حاضر یک مرتبه با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی در قالب داده‌های مقطعی و بار دیگر با استفاده از تکنیک حداقل مربعات تعمیم یافته در قالب داده‌های شبه تابلویی برآورد شده است. نتایج حاصل از هر دو تخمین نشان می‌دهند که همگام با ادبیات پیشین این حوزه، وضعیت سواد مادر و درآمد والدین به ترتیب قدرتمند‌ترین عوامل پیش‌بینی‌کننده سطح تحصیلات فرزندان در سنین بزرگسالی آنها به شمار می‌روند و متغیر بعد خانواده نیز دارای تاثیرات معناداری بر سطح تحصیلات در فرزندان است. مقایسه ضرایب دو تخمین همچنین نشان می‌دهد که در حالی که ضرایب دو متغیر سن مادر و اشتغال مادر در نتایج تخمین بر اساس داده‌های مقطعی معنادار است، این ضرایب در تخمین پژوهش بر اساس داده‌های شبه تابلویی از لحاظ آماری بی معناست.

the effect of household's income gap on children's educational gap whit emphasize on demographic factors

one of the problems of human societies is depriving people, especially children, of the healing elixir of education. In Iran, too, statistics comparing the academic performance of students on both sides of the income spectrum indicate that the educational gap is clearly visible along the income gap. In other words, along with the income poverty of parents, children also benefit from lower levels of education for various reasons, and a kind of intellectual poverty (lower level of education) is transmitted from generation to generation due to income poverty. In this study, we use microdata on household income expenditure to address the important question of what is the origin of these educational gaps and how we can overcome them.The estimates of the present study have been estimated once using OLS method in the form of crosssectional data and again using GLS method in the form of pseudopanel data. The results of both estimates show that along with the previous literature in this field, maternal literacy status and parents rsquo; income are the most powerful factors predicting the level of their children rsquo;s education in adulthood, respectively, and the family size variable also has significant effects on the level of children rsquo;s education. Comparison of the coefficients of the two estimates also shows that while the coefficients of the two variables of maternal age and maternal employment are significant in the estimation results based on crosssectional data, these coefficients are statistically insignificant in research estimates based on pseudopanel data.