تحلیل واکنش ضربه اثرات تکانه‌های مخارج مصرفی دولت بر متغیرهای کلان اقتصادی (مطالعه موردی: کشورهای در حال توسعه نفتی و غیر‌نفتی)

عملکرد سیاست مالی دولت‌ها همواره یکی از موضوعات مورد بحث در اقتصاد کلان بوده است. تغییر در سطح مخارج دولت از جمله ابزارهای سیاست مالی است که با ایجاد تغییر در آن فعالیت‌های اقتصادی، محدود یا گسترش می‌یابد. مخارج دولت نقش مهمی در مدیریت اقتصادی کشورها ایفا می‌کند. از این رو هدف این مطالعه بررسی تاثیر تکانه‌های مخارج مصرفی دولت بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای درحال‌توسعه نفتی و غیرنفتی طی دوره 2018-2004 می‌باشد. بدین منظور از الگوی خودرگرسیونی برداری تابلویی (panel var) بهره گرفته شد که به‌وسیله دو تکنیک واکنش ضربه و تجزیه واریانس در این الگو، تاثیر تکانه‌های مخارج مصرفی دولت بررسی گردد. نتایج واکنش ضربه حاکی از این می‌باشد که در کشورهای نفتی و غیرنفتی، تکانه مخارج مصرفی دولت در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت تاثیر مثبت و معنادار بر تولید ناخالص داخلی و اشتغال و تاثیر منفی و معنادار بر سرمایه‌گذاری دارد. یعنی افزایش مخارج مصرفی دولت منجر به افزایش تولید ناخالص داخلی و اشتغال و کاهش سرمایه‌گذاری در هر دو گروه کشورها می‌شود. تجزیه واریانس نیز نشان داد که در کشورهای نفتی و غیرنفتی، تکانه مخارج مصرفی دولت بیشترین تاثیر را بر تولید ناخالص داخلی در میان‌مدت و بلندمدت بر جای می‌گذارد. یعنی در هر دو گروه از کشورها، مخارج مصرفی دولت سهم بزرگی از تغییرات در تولید ناخالص داخلی را توضیح می‌دهد.

Impulse Response Analysis of the Effects of Shocks to Government Consumption Expenditures on Macroeconomic Variables (Case Study: Oil and Non-Oil Developing Countries

The purpose of this study is to investigate the impact of government consumption expenditures on macroeconomic variables in oil and nonoil developing countries during the period 20042018. For this purpose, the panel vector autoregressive model (Panel Var) was used to investigate the impact of government expenditures shocks by two techniques of impulse response and variance decomposition in this model. The results of the shock response indicate that in oil and nonoil countries, the shock of government consumption expenditures in the short, medium and long run has a positive and significant effect on GDP and employment and a negative and significant impact on investment. That is, an increase in government consumption expenditure leads to an increase in GDP and employment and a decrease in investment in both groups of countries. Analysis of variance decomposition also showed that in oil and nonoil countries, the shock of government consumption expenditure has the greatest impact on GDP in the medium and long run. That is, in both groups of countries, government consumption expenditure explains a large share of changes in GDP.