تاثیر میزان فرار مالیاتی بر عملکرد قاعده پولی در شرایط وجود سلطه مالی و محدودیت نقدینگی: مطالعه موردی ایران

در اقتصاد ایران، به دلیل وجود فرار مالیاتی، دولت قادر به تحقق کامل درآمد مالیاتی بالقوه خود نیست و معمولاً با کسری بودجه روبرو است. از دیگر سو، بانک مرکزی نیز از استقلال کافی برخوردار نیست. براین اساس، در این مطالعه، ابتدا قاعده پولی از طریق بهینه‌سازی تابع زیان بانک مرکزی و با در نظر گرفتن سلطه مالی و وجود فرار مالیاتی، استخراج شده است. در ادامه، در چارچوب الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی، متناسب با سطوح مختلف فرار مالیاتی، واکنش متغیرهای کلان اقتصادی در برابر تکانه‌های مخارج دولت، درآمد نفتی و فناوری مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. برای رسیدن به این هدف، پارامترهای الگو در چارچوب الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی با استفاده از روش مقداردهی و بر اساس داده‌های 96-1380 محاسبه شده است. بر اساس نتایج این مطالعه، در شرایط وجود سلطه مالی و محدودیت نقدینگی خانوار و بنگاه، علی‌غم اینکه فرار مالیاتی می‌تواند برای فعالان اقتصادی در برابر تکانه‌های وارده بر اقتصاد به صورت یک لایه ضربه‌گیر عمل کند ولی هر چه کیفیت نهادی کمتر و در نتیجه آن، میزان فرار مالیاتی بیشتر باشد، میزان نوسانات متغیرهای اقتصادی بیشتر است و متناسب با آن، رفاه اجتماعی نیز کاهش می‌یابد درحالی‌که در شرایط وجود سلطه مالی و نبود فرار مالیاتی، تحقق اهداف سیاستی مقام پولی امکان‌پذیر نیست.

08 The Effect of Tax Evasion On Monetary Rule Under Fiscal Dominance and Liquidity Constraint: The Case of Iran

In Iran, due to tax evasion, the government is not able to fully realize its potential tax revenue and usually face budget deficit. On the other hand, the central bank does not have enough independence. In this study, first, the monetary rule was calculated by optimizing the central bank #39;s loss function by considering fiscal dominance and tax evasion. The derived rule responds to government deb in addition to inflation and GDP. Parameters have been calculated in the framework of dynamic stochastic general equilibrium model using Bayesian method based on data 20022017. We find that despite the fiscal dominance and liquidity constraints, tax evasion can act as a buffer layer for economic agents against economic shocks like government expenditure, oil revenue and technology but tax evasion is lead to greater volatility of economic variables. As a result, social welfare is decreased stronger while under fiscal dominance and absence of tax evasion, optimal monetary rule is impossible.