وابستگی به منابع طبیعی و اثرات آن بر شاخص سلامت در اقتصاد ایران

وفور منابع طبیعی از کانال‌ها و مجاری مختلفی، رشد اقتصادی را تحت تاثیر می‌گذارد که سرمایه انسانی یکی از مهم‌ترین کانال‌های تاثیرگذاری وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی به شمار می‌رود. در این تحقیق با استفاده از یک مدل خودرگرسیون برداری با پارامترهای متغیر در طول زمان (tvpvar) و داده‌های سال‌های 1367 تا 1395 رانت نفت، آموزش، تولید ناخالص داخلی سرانه و شاخص امید به زندگی، به بررسی نحوه اثرگذاری متغیرهای مدل بر بعد سلامت سرمایه انسانی در اقتصاد ایران پرداخته شده است. نتایج بیانگر اثرات منفی رانت نفت بر روی بعد سلامت سرمایه انسانی در اقتصاد ایران است. به‌علاوه اثر تولید ناخالص داخلی سرانه بر روی شاخص امید به زندگی در تمام دوره موردبررسی مثبت است، با این‌وجود بسته به سهم مخارج بهداشتی از تولید ناخالص داخلی کشور، شاهد نوسان اثرات مثبت فوق در طول دوره موردبررسی بوده‌ایم. بر اساس نتایج شاخص آموزش اثر منفی بر روی شاخص امید به زندگی دارد، مسئله‌ای که در تضاد با انتظارات تئوریک بوده و ضعف‌های ساختاری در نظام آموزش کشور را نشان می‌دهد.

Dependence on Natural Resources and its Effects on Health Indicator in Iran Economy

The abundance of natural resources influences economic growth from different channels, with human capital being one of the most influential channels of natural resource abundance on economic growth. In this research, using a model of vector autoregression model with timevarying parameters (TVPVAR) and data from years 1367 to 1395, oil rents, education, GDP per capita and life expectancy index, the effect of model variables On the health dimension of human capital in the Iranian economy has been studied. The results show the negative effects of oil rent on the health dimension of human capital in Iran #39;s economy. In addition, the effect of GDP per capita on the life expectancy index is positive throughout the whole period of study, however, depending on the share of health expenditures on GDP, we have witnessed a small increase in the positive effects of this period. In addition, the results show the relatively symmetrical and positive effects of the life expectancy index on itself over the years. According to the results, the education has a negative effect on the life expectancy index, an issue that conflicts with theoretical expectations and shows structural weaknesses in the country #39;s education system.