تاثیر صرفه های مقیاس و تنوع محصول بر تجارت خارجی و بررسی رابطه علیت بین آن‌ها: مطالعه موردی صنایع کارخانه‌ای ایران

در این پژوهش تاثیر صرفه های مقیاس و تنوع محصول بر تجارت خارجی صنایع کارخانه ای ایران با شرکای عمده تجاری بررسی می‌شود. برای برآورد صرفه های مقیاس از تابع تولید ترانسلوگ برای 21 صنعت کد دورقمی آیسیک و در بازه زمانی 1380 تا 1394 و برای اندازه گیری میزان تنوع محصول در محصولات صادراتی بخش صنعت ایران از شاخص تنوع فینسترا استفاده می‌شود. تابع تولید ترانسلوگ از طریق روش رگرسیون به‌ظاهر نامرتبط تکراری برآورد و مدل استاندارد تجارت با استفاده از تکنیک پانل دیتای پویا با روش گشتاورهای تعمیم یافته با داده های تلفیقی برآورد شده‌اند. نتایج بررسی گویای این است که صرفه‌های مقیاس و تنوع محصول تاثیر مثبت بر تجارت خارجی صنایع کارخانه ای ایران دارند. برای مطالعه رابطه علیت بین متغیرهای صرفه‌های مقیاس و تنوع محصول با تجارت خارجی از آزمون علیت گرنجری هشیائو استفاده شده است. یافته های پژوهش وجود رابطه علیت دوطرفه بین صرفه های مقیاس و تنوع محصول با تجارت خارجی صنایع کارخانه ای ایران را تایید می‌کند.

The Impact of Scale Economies and Product Variety on Forieng Trade and the Study of the Causality Relationship Between Them: The Case Study of Iran’s Manufacturing Industries

In this research, the impact of scale economies and product variety on the foreign trade of Iranchr('39')s manufacturing industries with its major trading partners is examined. While using the data of Iranchr('39')s manufacturing sector at two digit level, a translog production function was used to evaluate the economies of scale in this sector. The data covered the period between 2001 to 2015. Moreover, Feenstra variety index is exploited to measure product variety in the export products of Iranchr('39')s industrial sector. While using iterative seemingly unrelated method to estimate the economies of scale, a dynamic panel data via GMM method was used to estimate the standarad trade model. The results show that economies of scale and product variety have positive impact on the foreign trade of Iranchr('39')s manufacturing industries. To study the causality relationship between the variables of economies of scale and product variety with foreign trade, the Hsiao rsquo;s Granger causality test is utilized. The Findings of this research confirm the existence of a twoway causality relationship between economies of scale and product variety with foreign trade of Iranchr('39')s manufacturing industries.