برآورد و تحلیل کشش‌های قیمتی تقاضای انرژی استان‌های کشور: رهیافت مدل‌ میانگین گروهی تعمیم‌یافته

در ادبیات اقتصاد انرژی، برآورد و تحلیل کشش‌های قیمتی تقاضای انرژی یکی از مباحث مهم در بررسی اثربخشی سیاست‌های قیمتی اصلاح الگوی مصرف انرژی و پیگیری سیاست‌های زیست‌محیطی می‌باشد. در این راستا، پایین بودن کشش‌های قیمتی تقاضای انرژی ضرورت اعمال سیاست‌های غیرقیمتی برای تغییر رفتار مصرف‌کننده و تحریک صرفه‌جویی انرژی را بیشتر می‌کند. هدف این پژوهش برآورد و تحلیل کشش‌های قیمتی تقاضای انرژی با تاکید بر تنوع منطقه‌ای (استانی) است. بدین منظور کشش های قیمتی تقاضای انرژی در استان‌های ایران طی دوره 1394-1379 با استفاده از تخمین‌زن‌های میانگین گروهی با ضرایب شیب ناهمگن و تخمین‌زن میانگین‌گروهی تعمیم‌یافته (amg) برآورد شدند. طبق نتایج متوسط قدرمطلق کشش‌ قیمتی تقاضای انرژی در بین استان‌های کشور کمتر از واحد بوده (0.92) و به تفکیک استان‌ها نیز قدر مطلق کشش قیمتی بین 0.37 تا 1.32 نوسان داشته و کمترین قدرمطلق کشش قیمتی مربوط به استان قم و بیشترین کشش قیمتی مربوط به استان بوشهر است. در حالت کلی 12 استان دارای کشش قیمتی تقاضای انرژی بالاتر از واحد و 16 استان نیز دارای کشش قیمتی کمتر از واحد بودند که در بین آنها استان‌های قم، همدان، قزوین، تهران و گیلان به‌ترتیب از اولویت اجرای سیاست‌های غیرقیمتی برخوردار هستند. همچنین طبق نتایج، کشش‌های قیمتی تقاضای انرژی استان‌های کشور دارای خودهمبستگی فضایی مثبت می‌باشند.

Estimation and Analysis of Energy Price Elasticities of Iranian provinces: The Augmented Mean Group Estimator Approach

In the literature on energy economics, estimating and analyzing price elasticities of energy demand is one of the important issues in examining the effectiveness of pricing modalities for energy conservatin and environmental policy followup. In this regard, low price elasticities of energy demand will increase the need for nonprice policies to change consumer behavior and stimulate energy savings. This study aims to estimate and analyze the price elasticities of energy demand with an emphasis on regional (provincial) diversity. For this purpose, price elasticities of energy demand in Iranchr('39')s provinces during the period of 20012016 were estimated using Augmented Mean Group (AMG) estimator with heterogeneous slope coefficients. According to the results, the absolute value of the price elasticity of energy demand among the provinces is less than unit (0. 92) , and by the provinces separately, it lies between 0. 37 and 1. 32, as well as the least and greatest values of the price elasticity impute to provinces Qom and Bushehr, respectively. In general, 12 provinces have a price elasticity of energy demand higher than unit and 16 provinces have less than one, among which those of Qom, Hamedan, Qazvin, Tehran and Gilan have the priority of implementing for nonprice policies, respectively. Furthermore, results revealed that the price elasticities of energy demand among provinces have positive spatial autocorrelation. The most important policy and research recommendations of this study are discussed for policy makers and researchers.