بافت شناسی و مورفولوژی تخمدان ماهی هامور معمولی Epinephelus coioides در آبهای خوزستان خلیج فارس

در پژوهش حاضر روند رشد و تکامل سیستم تولید مثلی 245 قطعه ماهی هامور معمولی در طول 17 ماه نمونه برداری از اردیبهشت 1380 لغایت شهریور1381 مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ها پس از صید و بررسی، تکامل و رشد گناد آنها بر اساس پارامترهای ظاهری و بافتی مرحله بندی شدند و با روش معمول بافت شناسی آماده شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که شکل تخمدان از نوع کیسه ای بوده و طول تخمدان سمت راست طویل تر از تخمدان سمت چپ است و اووژنز در 6 مرحله صورت می گیرد.در مرحله اول اووگونی ها کوچک و چندضلعی بوده و زرد کمرنگ مایل به سفید می باشند. مرحله دوم، دارای دو مرحله رشد است و هسته گرد و هستک ها در یک ردیف منظم در دیواره داخلی هسته قرار دارند در مرحله سوم به علت زرده سازی، بیشترین رشد اووسیت ها در این مرحله دیده می شود و سه لایه تکا، گرانولوزا و سلول های فولیکولی قابل مشاهده است. اووسیت ها با چشم غیرمسلح دیده نمی شوند. تخمدان ها بزرگ و زردرنگ بودند. در مرحله چهارم،‌ مهاجرت وزیکول زایگر مشاهده می شود. تخمک ها شروع به آبگیری می نمایند و قطر آنها افزایش می یابد. تخمدان ها بزرگ و زردرنگ بوده و ظاهری دانه دار دارند تخمک ها با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند. در مرحله پنجم تخمک ها حالت سیال داشته و از تخمدان به راحتی خارج می شوند. در مرحله ششم، تخمدان دارای تخمک های نابالغ، تخمک های آتروفیه شده و هم چنین فولیکول های خالی می باشد. بر اساس مطالعات انجام شده مرحله یک و دو در ماههای بهمن و اسفند، مرحله سوم در ماههای فروردین و اردیبهشت و مرحله چهارم در ماه های اردیبهشت و خرداد و مرحله پنجم در ماه خرداد می باشد.