نقش کلسیم در کاهش اثرات شوری در گیاه خاکشیر( Descurainia sophia L. )

یون کلسیم اثرات قابل توجهی در فرایندهای فیزیولوژیک گیاهان داشته و پارامترهای مورفولوژیک و بیوشیمیای گیاهانی که تحت تنش شوری (nacl) قرار گرفته اند را بهبود می بخشد. شوری به علل متعددی از جمله سمیت یونی و بر هم زدن روابط تغذیه ای گیاه، بر روی پارامترهای رشد گیاهان تاثیر سوء می گذارد. گیاهان از کلسیم به میزان متفاوتی برای رفع شوری استفاده می کنند که به آن کارایی کاربرد کلسیم گفته می شود. گیاهانی که در شرایط تنش شوری، میزان بیشتری از وزن خشک دست رفته خود را توسط کلسیم جبران کنند، کارایی بالاتری دارند. در آزمایش انجام شده از گیاه descurainia sophia l که به شوری حساس بوده، استفاده گردید. آزمایش در گلدانهای حاوی ورمیکولیت در اتاق رشد، با دمای 23 درجه سانتی گراد رطوبت 44% انجام گردید. گیاهان با شوری (100، 75، 50، 25، 0 میلی مولار) و توام با کلرید کلسیم با غلظت های 5 و 10 میلی مولار تیمار شدند. پس از 8 هفته داده های بدست آمده با نرم افزار spss version 9/0 آنالیز آمارش شدند. نتایج بدست آمده نشان می دهد که غلظت بهینه کلسیم جهت حداکثر مقاومت، بستگی به گونه گیاه و غلظت شوری مورد استفاده دارد. در بیشتر پارامترها غلظت 10 میلی مولار کلرید کلسیم (به دلیل افزایش جذب کلر و ورود آن به سلول) سمیت ایجاد کرده و میزان 3 تا 5 میلی مولار از آن موجب تعدیل پارامترها در شرایط تنش شوری می شود. شوری به علت تاثیر اسمزی و سمیت یون سدیم، باعث کاهش رشد گیاه شده و تغییرات زیادی را در میزان پارامترهای گیاه بوجود می آورد. حساسیت این گیاه تا 50 میلی مولار است وغلظت بیشتر شوری توام با کلسیم از کاهش پارامترهای فوق اندازه گیری شده تغییرات زیادی را از خود نشان دادند. کاربرد مناسب یون کلسیم حساسیت گیاهان به شوری را پایین آورده و پارامترهای مورد نظر را به خوبی بهبود می بخشد. بنابراین استفاده از گیاهان زراعی با کارایی کاربرد کلسیم بالا، میتواند به کاهش هزینه های اقتصادی در مقابل شوری کمک کند.