برآورد رسوبدهی به کمک SPANS-GIS

مقاله حاضر متدولوژی نوینی را در برآورد رسوب در مناطقی که آمار هیدرولوژی کاملی ندارند، ارائه می دهد. بدین منظورmusle در تلفیق و ترکیب با spans -gis و به کمک برنامه هایی که در محیط آن نوشته شده رسوب تولیدی را در سیاهرود، یکی از زیرحوزه های آبخیز دماوند، برآورد می کند. ابتدا عوامل فرسایندگی جریانات سطحی، فرسایش پذیری خاک، طول و میزان شیب، پوشش گیاهی و عملیات کنترل فرسایشی بررسی و محاسبه و به نقشه های رقومی شده و محاسبه شده تیسن، اجزا واحدهای اراضی، شیب و کاربری اراضی الحاق شدند. سپس مقدار رسوبدهی هر کلاس از نقشه کاربری اراضی، به کمک مدل مناسبی که در محیطgis نوشته می شود، با روی همگذاری این نقشه ها محاسبه گردید.نتایج نشان داد که بیشترین میزان فرسایش مربوط به اراضی دیم است که معمولا در شیبهای تند واقع و در جهت شیب شخم خورده اند. متوسط سالانه رسوبدهی در کل زیر حوزه سیاهرود 745 تن در کیلومتر مربع با مقادیر حداکثر و حداقل 978 و221 تن در کیلومتر مربع است که به ترتیب مربوط به اراضی دیم و باغات می باشند. زیر حوزه سیاهرود فاقد باران نگار است به طوری که کاربرد مدلهای معمولی فرسایش را به دلیل فقدان آمار لحظه ای باران و در نتیجه شدت بارندگی، محدود می سازد. نتایج ضمن فائق آمدن به مشکل نقصان اطلاعات هیدرولوژی نشان دهنده موثر بودن متدولوژی فوق دربرآورد رسوبدهی در حوزه های آبخیر است و gis نیز استخراج عوامل مورد نیاز را از اطلاعات پایه ساده می کند. لازم به ذکر است که spans- gis از مدل اطلاعاتی quadtree بهره مند می باشد که در آن ارائه اطلاعات به صورت فشرده و به شکل raster است و در نتیجه اندازه فایل اطلاعاتی کوچک می شود.