مطالعه اثر پروتئین Baxبر لیزوزومهای کبدی و نقش آن در مرگ برنامه ریزی شده سلول با استفاده از الکترونی ترانسمیشن(TEM) در موش

مرگ سلولهای موجودات زنده به دو طریق اتفاق می افتد که عبارتند از 1- نکروز ( necrosis ) 2- مرگ برنامه ریزی شده سلول ( apoptosis) .نکروز مرگ سلول از نوع تصادفی است که در اثر آن گروهی از سلولها در یک بافت از بین می روند و در مقابل در مرگ برنامه ریزی شده ،‌سلول در اثر عوامل محرک ( ویروسها و مواد شیمیایی و غیره )‌و یا به صورت برنامه ریزی شده ( در سلولهای پیر و در سلول های رویانی در حین مراحل طبیعی تکامل ) از بین می رود ( 9) . مطالعات اخیر نشان داده است که مرگ مرگ برنامه ریزی شده سلول از دو راه صورت می گیرد : 1- راه میتوکندری 2- راه گیرنده های مرگ سلولی ( 1) . در هر دو راه با ساخته شدن ترکیبات پروتئینی به نام bax و تاثیر این مواد بر میتوکندریها و دیگر ارگانلهای داخل سلول مثل لیزوزومها ،‌شبکه آندو پلاسمیک و دستگاه گلژی یکسری آنزیمها به نام کاسپز ( caspas) فعال ومرگ برنامه ریزی شده ( ap.) اتفاق می افتد(3). هدف ما از این تحقیق برسی دقیق تغییرات ساختمانی لیزوزمها در زمان تماس آنها با bax در شرایط آزمایشگاهی بود . ابتدا لیزوزمها را با کمک اولتراسانتریفوژ کبد موشهای نژاد spragio dawli جدا و به دو گروه تقسیم کردیم ، گروه شاهد بدون تاثیر ماده ای برآنها و روه بیمار که بر روی آنها bax را در زمانهای مختلف تاثیر دادیم . سپس نمونه های هر دو گروه فیکس شده و مراحل آماده کردن بافت ، تهیه بلوکها ، برش به وسیله اولترامیکروتوم به اندازه 50 تا 100 نانومتر و رنگ آمیزی انجام گرفت و با کمک میکروسکوپ الکترونی ترانسمیشن الیمپوس مدل 800 - h‌ با بزرگنمایی 20000-10000 تمام نمونه ها مورد مطالعه قرار داده شد و به این نتیجه رسیدیم که استفاده از ترکیبات bax می تواند تغییراتی شامل : چروکیدگی غشاء لیزوزم ها و قطعه قطعه شدن ماده زمینه و نهایتا متلاشی شدن لیزوزومها و خروج آنزیمهای داخل لیزوزومها را باعث شود که به دنبال آن آنزیمهای آزاد شده می توانند باعث تخریب سلول شده و پدیده مرگ برنامه ریزی شده سلول ( ap.) را تسریع کنند .