بررسی اثرات استفاده از دو نوع زئولیت طبیعی در جیره های غذایی بر عوامل بیوشیمیایی خون وزن نسبی اندام های داخل بدن و عملکرد جوجه های گوشتی

به منظور بررسی اثرات استفاده از سطوح مختلف دو نوع زئولیت طبیعی درجیره های غذائی بر عوامل بیو شیمیایی خون، وزن نسبی اندامهای داخل بدن و توان تولیدی جوجه های گوشتی، آزمایشی در قالب طرح آماری کاملا تصادفی به روش فاکتوریل به مدت 56 روز بر روی 640 قطعه جوجه گوشتی از هیبرید تجارتی اربورایکرز انجام شد. جیره های آزمایشی برای سه دوره پرورش، آغازین، رشدی و پایانی با استفاده از دو نوع زئولیت طبیعی (هیولاندیت و کلینوپتیلولیت) در چهار سطح (0، 2، 4 و 6 درصد) به نحوی تهیه شدند که انرژی قابل سوخت وساز، پروتئین و سایر مواد مغذی در آنها یکسان بود. فاکتورهای بیوشیمیائی خون شامل میزان گلوکز، اسید اوریک، کلسترول، تری گلیسیرید، کلسیم، فسفر، پرتئین، آلبومین، کراتینین، فعالیت آنزیم های اسپارتات ترانس امیناز (ast) و آلکالین فسفاتاز (alp) در سنین 21، 42 و 49 روزگی به تفکیک جنس مورد بررسی قرار گرفتند. وزن نسبی اندامهای داخل بدن (پیش معده، سنگدان، کبد، قلب، طحال و کلیه ها) نیز در سنین فوق به تفکیک جنس و صفات افزایش وزن، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذائی هر هفته تا پایان آزمایش و نیز در دوره های مختلف در مخلوط دو جنس مورد بررسی قرار گرفتند. برای بررسی اثرات اقتصادی جیره های آزمایشی در پایان هفته های 3، 6، 7 و 8 هزینه خوراک به ازای هر کیلوگرم افزایش وزن و نیز شاخص تولید در تیمارهای مختلف محاسبه و مورد مقایسه قرار گرفت.نتایج تجزیه و تحلیل آماری داده های بدست آمده نشان داد که دوره نوع زئولیت در جیره بر فاکتورهای بیوشیمیائی سرم خون جوجه های گوشتی موثر نبوده ولی میزان گلوکز، پروتئین و فعالیت آنزیم های alp, ast تحت تاثیر سطح زئولیت تغییر یافت. با افزایش سطح زئولیت، میزان گلوگز سرم خون کاهش (p<%5) و پروتئین کل افزایش یافت (p<%1). نوع زئولیت بر وزن نسبی اندامهای داخل بدن در دو جنس مختلف اثرات متفاوت داشت. کلینوپتیلولیت در جنس نر موجب کاهش وزن نسبی پیش معده (p<%5) و وزن نسبی کبد، طحال وکلیه ها شد (p<%1). ولی در جنس ماهده به غیر از سنگدان (p<%1) بقیه اندامها تحت تاثیر نوع زئولیت قرار نگرفتند. اثر سطح زئولیت بر وزن نسبی طحال (p<%1) و کلیه ها (p<%5) در جنس ماده معنی دار بود. بین دو نوع زئولیت در همه دوره های از نظر تاثیر بر عملکرد جوجه ها اختلاف معنی دار وجود نداشت ولی سطح زئولیت در جیره ها در همه دوره ها بر افزاش وزن و در 21، 42 و 49 روزگی بر میزان خوارک مصرفی اثر معنی داری داشت. با بالارفتن سطح زئولیت در جیره ها در همه دروه ها بر آن اثر معنی دار داشت. در 49 و 56 روزگی تمامی جیره های آزمایشی حاوی زئولیت نسبت به جیره شاهد (فاقد زئولیت) شاخص تولید بالاتری داشتند.