بررسی وضعیت خشکسالی و روند آن در منطقه همدان بر اساس شاخص های آماری خشکسالی

خشکسالی یکی از بلایای طبیعی می باشد که خسارات زیادی به زندگی انسان و اکوسیستم های طبیعی وارد می آورد و با دیگر حوادث طبیعی از قبیل سیل، طوفان و زلزله تفاوت هایی دارد. عمده این تفاوتها در تاثیر تدریجی خشکسالی طی یک دوره نسبتا طولانی، عدم امکان تعیین دقیق زمان شروع و خاتمه و وسعت جغرافیایی تاثیر آن می باشد. خشکسالی ها در حالت کلی سه نوع هستند: خشکسالی هواشناسی، خشکسالی هیدرولوژیکی و خشکسالی کشاورزی. خشکسالی هواشناسی یا آب و هوایی اساسا خشکی ناشی از کمبود بارندگی می باشد که در صورت تداوم منجر به خشکسالی هیدرولوژی و کشاورزی می گردد. بارش عمده ترین پارامتری است که در تعریف خشکسالی به کار می رود و کمبود یا فقدان آن آستانه رخداد خشکسالی است. در این مقاله خشکسالی هواشناسی (آب و هوایی) منطقه همدان به صورت سالیانه و فصلی با توجه به آمار بارندگی 52 ساله ایستگاه اکباتان و نوژه (1380-1379 و 1329-1328) مورد بررسی قرار گرفت. آزمون صحت و همگنی داده ها به روش ران تست و جرم مضاعف صورت گرفت. سپس فراوانی و شدت خشکسالی بر اساس شش شاخص: آستانه 60 درصد، درصدی از نرمال، استاندارد بارش، انحراف از میانگین، کلاسه بندی دامنه بارش و دهک ها در مقیاس فصلی و سالیانه مطالعه گردید. با توجه به کاهش میزان نزولات جوی، مشخص گردید که خشکسالی در برخی موارد به صورت سالیانه و در برخی موارد نیز بصورت فصلی رخ داده است.