مقایسه آزمایشگاهی اثر دو روش موزدائی با استفاده از سولفید سدیم و هیدروکسید سدیم بر خصوصیات...

طی سالیان گذشته، مصرف بی رویه پشم دباغی صدمات جبران ناپذیری به کیفیت قالی وارد آورده است واگر این موضوع مورد مطالعه و تحقیق قرار نگیرد جایگاه تجارت فرش ایران در عرصه بین المللی متزلزل خواهد شد. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی آسیب های وارده به پشم و فولیکولهای پوست در فرآیند موزدایی پوست گوسفند بر اثراستفاده از مواد شیمیایی در مقیاس آزمایشگاهی می باشد. بدین منظور اثرات روش موزدایی رایج در ایران شامل سه سطح 5، 10و 15 درصد سولفید سدیم (گروههای 1، 2 و 3) و روش موزدایی در استرالیا شامل سه سطح 1، 3 و 5 درصد هیدروکسید سدیم (گروههای 4، 5 و 6) بر خصوصیات پشم و فولیکول 350 قطعه کوچک پوست گوسفندان موجود دراستان تهران مورد مقایسه قرار گرفت. قطعات دیگری از پوستها به عنوان گروه های شاهد جهت مقایسه با گروه آ زمایشی نگهداری شدند. برای اندازه گیری خصوصیات پشم، الیاف گروههای 1، 2، 3، 4، 5 و 6 از سطح پوست پس از استعمال مواد شیمیایی جدا گردید. پشم گروه شاهد (گروه 7) بوسیله ماشین پشم چین برقی استحصال و نگهداری شد. سپس یک نمونه از هر یک از قطعات پوست به قطر 1 سانتی متر جهت اندازه گیری خصوصیات فولیکولی نمونه برداری شد. از آزمون دانکن جهت مقایسه میانگین گروه های مختلف در قالب طرح کاملا تصادفی و با استفاده از سیستم نرم افزاری spss استفاده گردید. نتایج نشان داد که میانگین زمان لازم جهت استحصال پشم از پوست در گروههای 1، 2، 3، 4، 5 و 6 به ترتیب 1/2+-7/114، 2/4+-7/103، 5/3+-0/93، 1/2+-5/99، 0/01+-3/80 و 7/2+-0/58 دقیقه بود. میانگین قطر پشم گروههای 1، 2، 3، 4، 5 ، 6 و 7 به ترتیب 7/5+-5/37، 2/3+-1/37، 7/4+-4/37، 7/2+-4/35، 4/2+-1/36، 0/3+-1/35 و 7/2+-3/36 میکرومتر بود. میانگین و انحراف معیار طول پشم گروههای 1، 2، 3، 4، 5، 6 و 7 و به ترتیب 92/0+-0/9، 11/1+-2/9، 9/0+-1/9، 43/0+-2/9، 45/0+-9/8، 22/0+-1/9 و 56/0+-9/8 سانتی متربود. میانگین و انحراف معیار تناسب فولیکولی (s/p) گروههای 1، 2، 3، 4، 5 ، 6 و 7 به ترتیب 42/0+-5/4، 25/0+-7/4، 80/0+-4/4، 05/1+-6/4، 43/0+-2/4، 32/0+-3/4، 55/0+-2/4 بود. اختلاف معنی داری در خصوصیات فوق بین تیمارهای مختلف وجود نداشت. اما تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که اختلاف معنی داری (p<0/05) بین تیمارهای مختلف از لحاظ مدت زمان لازم جهت جداسازی پشم از پوست وجود داشت.