اثرات کلینوپتیلولیت طبیعی و بی کربنات سدیم روی متابولیت های خون شیر و ترکیبات شیر گاوهای هلشتاین

برای تعیین اثر استفاده از کلینوپتیلولیت طبیعی و بی کربنات سدیم در خوراک گاوهای شیرده، از 16 راس گاو هلشتاین شیرده در قالب طرح چرخشی متوازن با چهار جیره غذایی و چهار دوره (21 روز) استفاده گردید. جیره آزمایشی شاهد (1) شامل 1/17% یونجه 20/16% ذرت سیلو شده (بر اساس 100 درصد ماده خشک) و (7/66%) مواد متراکم بود. جیره آزمایشی دو، سه، چهار، به ترتیب شامل جیره شاهد به اضافه 1% بی کربنات سدیم، 3%کلینوپتیلولیت و باضافه 5/0 % بی کربنات سدیم، و 6% کلینوپتیلولیت بودند در طول دوره آزمایش، متابولیتهای خون، خوراک مصرفی، شیر تولیدی و ترکیبات آن و همچنین ph مایع شکمبه و مدفوع در هر دوره تعیین گردید. نتایج آزمایش نشان داد: میانگین کلسترول پلاسمای خون گاوهای تغذیه شده با جیره های یک، دو، سه، چهار به ترتیب 5/208، 197، 251، 5/214، میلی گرم در دسی لیتر بود. میانگین غلظت تری گلیسیرید پلاسمای خون گاوهائی که با جیره یک تغذیه شده بودند نسبت به جیره های دیگر پائین تر بود. میانگین غلظت گلوکز در جیره غذایی آنها افزایش یافت. مصرف کلینوپتیلولیت، بی کربنات سدیم باضافه بی کربنات سدیم اثر معنی داری روی جریان خون (mg, cl, na, k, ca, p) نداشت. مقدار شیر خام تولیدی گاوهای تغذیه شده با جیره یک، دو، سه، و چهار به ترتیب برابر 53/23، 2/24، 24/25، 45/25، کیلوگرم در روز و درصد چربی به ترتیب برابر 18/3، 39/3، 3/3 و 44/3 بود. میانگین خوراک مصرفی برای هر کیلوگرم شیر تولیدی برای جیره های یک، دو، سه و چهار بود. ph شکمبه 16/6، 5/6، 4/6 و 53/6 (05/0 p<)، مدفوع 41/6، 38/6، 35/6 و 54/6 (05/0 p<) و ادرار 76/7، 14/8، 03/8 و 92/7 (05/0 p<) به ترتیب متعلق به گاوهای تغذیه شده با جیره یک الی چهار بود. هزینه تولیدی خوراک (بر پایه سال 1379) برای هر لیتر شیر 4% چربی برای جیره یک برابر 546، جیره دو برابر 558، جیره سه برابر 553، و برای جیره چهار برابر 525 ریال بود (05/0 p<). به طور کلی با نتایج آزمایش مصرف کلینوپتیلولیت در جیره غذایی گاوهای شیرده توصیه می شود.