بررسی تاثیر کودهای شیمیایی، دامی و تلفیقی بر عملکرد و میزان ترکیبات اسانس دانه گیاه دارویی زنیان

به منظور مطالعه تاثیر کودهای شیمیایی ، دامی و تلفیق انها بر عملکرد ، میزان اسانس و ترکیبات اصلی اسانس دانه گیاه با دارویی زنیان ( trachysoermum copticum) آزمایشی طی سالهای 1380 و 1381 در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی و منابع طبیعی قزوین ، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار شامل :‌ مقادیر مختلف کودهای شیمیایی نیتروژن و فسفر در 4 سطح (سیستم تغذیه متداول ) ، کود دامی در 3 سطح ( سیستم تغذیه ارگانیک ) ، تلفیقی از کودهای شیمیایی فوق و کود دامی در 4 سطح ( سیستم تغذیه متداول ) و شاهد در سه تکرار انجام شد . اسانس دانه با استفاده از روش تقطیر با آب استخراج و اندازه گیری شد . ترکیبات اصلی اسانس به روش دستگاهی gc/ms مورد شناسائی قرار گرفتند . عملکرد دانه ، میزان و عملکرد اسانس و ترکیبات اصلی اسانس دانه مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت . نتایج بدست آمده نشان داد که با افزایش مقادیر نیتروژن و فسفر به ترتیب تا 90 و 60 کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه افزایش یافت . کودهای شیمیایی در مقایسه با تیمار شاهد تاثیری بر میزان اسانس دانه نداشتند . کود دامی ، عملکرد دانه و میزان اسانس دانه را افزایش داد . عملکرد دانه ، میزان و عملکرد اسانس در تیمارهای تلفیق کودهای شیمیایی و دامی در مقایسه با به کارگیری جداگانه هر یک از آنها بالاتر بودند . با کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن و 40 کیلوگرم فسفر به همراه 25 تن کود دامی در هکتار و یا 90 کیلوگرم نیتروژن و 60 کیلوگرم فسفر به همراه 15 تن کود دامی در هکتار بیشترین عملکرد دانه و عملکرد اسانس حاصل شد . کودهای شیمیایی نیتروژن و فسفر به ترتیب تا مقدار 60 و 40 کیلوگرم در هکتار و کود دامی تا مقدار 20 تن در هکتار باعث افزایش معنی دار درصد تیمول اسانس گردید .در حالیکه درصد پاراسیمن کاهش ولی گاماترپینن تحت تاثیر قرار نگرفت . تیمارهای تلفیق کودهای شیمیایی و دامی از نظر ترکیبات اصلی اسانس تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشتند و بیشترین درصد تیمول را تولید نمودند .