مطالعات سیتوژنتیک گونه هایی از یونجه های یکساله...

یونجه های یکساله از جمله گونه هایی هستند که ضمن ارزش بالای علوفه ای سازگاری وسیعی با اقلیم های مختلف حیاتی کشور مانیز ایجاد نموده اند از این رو مطالعه جنبه های مختلف زیستی این گونه ها در اولویت بالایی قرار دارد. در این مطالعه دوازده جمعیت ازهشت گونه مختلف یونجه یکساله مورد مطالعات کروموزومی قرار گرفتند. تعداد کروموزومها طول بازوهای بلند بازوهای کوتاه طول کل نسبت طول بازوی بلند به طول بازوی کوتاه و نسبت طول بازوهای کوتاه به بازوهای بلند در حداقل پنج سلول متافازی مریستم انتهایی ریشه از هر جمعیت مورد اندازه گیری و محاسبه قرار گرفت. کروموزومهای ماهواره دار و نیز b کروموزومهای احتمالی گزارش گردیدند. با استفاده از مدل طرح آماری فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی اختلاف بین جمعیتها و نیز کروموزومها مورد آزمون قرار گرفت. پس از تایید وجود تفاوت معنی دار بین جمعیتها و کروموزومها از نظر ابعاد اندازه گیری شده با استفاده از روش دسته بندی دانکن جمعیتها دسته بندی شدند. همچنین تعدادی از پارامترهای سنجش تقارن کاریوتیپی نیز برای کلیه جمعیتهای مورد مطالعه محاسبه شدند. همچنین تعدادی از پارامترهای سنجش تقارن کاریوتیپی نیز برای کلیه جمعیتهای مورد مطالعه محاسبه گردید. با استفاده از روش لوان و همکاران کروموزومها بر اساس محل قرار گرفتن سانترومر دسته بندی گردیدند. چهار جمعیت از گونه هایm.radiata, medicago polymorpha دارای 14 کروموزوم ( 14=x2=n2) هشت جمعیت از گونه های m.orbicularis,m.rigidula, m.litoralis,m.truncatula,m.minima,m.radiata دارای 16 کروموزوم (16=x2=n2) و یک جمعیت از گونه m.scutellata دارای 30 کروموزوم( 30=x4=n2) گزارش گردید. این اولین بار است که یک گونه پلی پلوئید از یونجه یکساله در ایران گزارش می شود. ضمنا در یکی از جمعیتهای شانزده کروموزومی مورد مطالعه پدیده میکسوپلوئیدی نیز مشاهده گردید.