رابطه بین ادراک محیط یادگیری و فرسودگی تحصیلی از طریق واسطه‌گری ذهن‌آگاهی: مدل‌یابی ساختاری

پژوهش حاضر با هدف شناخت رابطه ساختاری ادراک محیط یادگیری بر فرسودگی تحصیلی از طریق نقش واسطه‎ای ‌ذهن‌آگاهی انجام شد. 305 دانش‌آموز دختر مقطع متوسطه دبیرستان‌های شهر یاسوج در سال تحصیلی93-92 با روش نمونه‎برداری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه ادراک محیط یادگیری سوئینی و دیگران (1994)، مقیاس ذهن‌آگاهی تورنتو (2006)، پرسشنامه فرسودگی تحصیلی برسو و دیگران (2007) پاسخ دادند. نتایج تحلیل مسیر از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری نشان دادند مدل پیشنهادی با داده‌های این پژوهش برازش مناسبی دارد و اثر مستقیم ادراک محیط یادگیری بر فرسودگی تحصیلی، ذهن‌آگاهی بر فرسودگی تحصیلی و ادراک محیط یادگیری بر ذهن‌آگاهی تایید شد. همچنین مدل نشان داد ادراک محیط یادگیری با واسطه ذهن‌آگاهی بر فرسودگی تحصیلی اثر اندکی دارد. این نتایج بیانگر آن است که ادراک محیط یادگیری به صورت درگیر بودن دانش‌آموز در امر یادگیری، داشتن حس مالکیت در بحث کلاسی و انجام تکالیف به صورت موثر، می‌تواند منجر به ارتقای فرایندهای فراشناختی و حضور آگاهانه ذهن دانش‌آموز شود. امری که به نوبه خود با تجهیز دانش‌آموز به افزایش ظرفیت توجه و انعطاف‌پذیری و پذیرش خود، مانع فرسودگی تحصیلی می‌شود.  

Mindfulness in the Relationship between Perception of Learning Environment and Academic Burnout: Structural Equation Modeling

The aim of this study was to investigate the structural relationship between perception of learning environment and academic burnout through mindfulness. Three hundred and five female students were selected  from Yasuj high schools using multi stage random sling. The participants completed the Perception of Learning Environment (Sweeney, Sorensen, Kemis, 1994), the Toronto Mindfulness Scale (2006), the Academic Burnout Questionnaire (Breso, Salanova Schoufeli, 2007). The results indicated that the model had a good fitness with the data. There were direct effects of  perception of learning environment on academic burnout, mindfulness on academic burnout, and perception of learning environment on mindfulness. The perception of learning environment had a slight effect on academic burnout through mindfulness. The findings suggested that perceptions of learning environment enhance meta cognitive processes and the conscious mind by making students to engage in learning, having a sense of ownership in the classroom and doing homework effectively. Thus, increasing capacity of attention,  flexibility and  acceptance prevent academic burnout.