تاثیر ارتقاء کنش های اجرایی بر کنش تاملی و شایستگی اجتماعی نوجوانان بدون سرپرست

این پژوهش با هدف تعیین تاثیر کنش های اجرایی بر کنش تاملی و شایستگی اجتماعی نوجوانان بدون سرپرست انجام شد. این پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و پیگیری سه ماهه بود. از میان دختران نوجوان 13 تا 17 سالۀ بدون سرپرست شهر تهران که در مراکز نگهداری شبانه روزی اقامت داشتند، 30 نفر به شیوۀ نمونه برداری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه گمارده شدند و به پرسشنامۀ کنش تاملی نوجوانان (شارپ و دیگران، 2009) و مقیاس شایستگی اجتماعی فلنر (کرمی و پرندین، 2008) پاسخ دادند. مداخله به صورت انفرادی از طریق نرم افزار توان بخشی شناختی کاپیتان لاگ، به مدت 12 جلسه برگزار شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد ارتقاء کنش های اجرایی به طور معنا داری باعث افزایش میانگین نمرات شایستگی اجتماعی گروه آزمایش نسبت به گروه گواه شد و این تاثیر پس از گذشت سه ماه نیز تداوم داشت. با این حال نتایج در خصوص تاثیر ارتقای کنش های اجرایی بر کنش تاملی معنا دار نبود. با توجه به یافته های پژوهش، می توان ارتقاء کنش های اجرایی را به عنوان نوعی مداخلۀ فراتشخیصی که در عین افزایش توانمندی های ذهنی و شناختی، به بهبود شایستگی و مهارت های اجتماعی نوجوانان منجر می شود، در دستور کار قرار داد.

the effectiveness of improving executive functions on reflective function and social competence of orphan adolescents

this study aimed to investigate the effectiveness of executive functions improving on the reflective function and social competence of orphaned adolescents. this research was an experimental study with pretest-posttest control-group design, and the results were followed up after three months. among orphan girls aged 13-17 in tehran, 30 adolescents were selected using convenience sampling method, and randomly assigned in experimental and control groups. data were collected using the reflective function questionnaire for youth (sharp et al., 2009), and the felner social competence scale (karami parandin, 2008). the members of the experimental group were trained in execu- tive functions by using captain rsquo;s log software in 12 sessions. the results of data analysis indicated that the improvement of executive functions significantly increased the average scores of the social competence in experimental group in posttest and follow up. however, the results regarding improvement in reflective function were not significant. according to the findings of the research, the improvement of executive functions can be used as a meta-diagnostic intervention that, while increasing the mental and cognitive abilities, leads to the improvement of social competence and skills of adolescents.