تحول هویت نوجوانان پسر ایرانی در بستر ضد روایت زندگی: یک پژوهش کیفی

هدف این پژوهش بررسی تحول هویت نوجوانان پسر ایرانی در بستر ضد روایت زندگی آن‌ها بود. روش پژوهش کیفی و همبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش در بخش کیفی شامل نوجوانان پسر 15 تا 20 ساله و روان‌شناسان و جامعه‌شناسان شهر تهران در سال 1399 بود. نوجوانان با نمونه‌برداری دردسترس انتخاب شدند و نمونه برداری از آنان تا زمان رسیدن به اشباع نظری (19 نفر) ادامه یافت. از میان متخصصان نیز 6 نفر با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمی، جامعۀ آماری نوجوانان پسر 15 تا 20 سالۀ شهر تهران در سال 1399 بود و از بین آنها 218 نفر با استفاده از نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. گردآوری داده‌ها در بخش کیفی از طریق مصاحبۀ داستان زندگی (مک آدامز، 1995) و در بخش کمی با استفاده از پرسشنامۀ محقق ساخته انجام و برای تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که مدل ضد روایت نوجوانان شامل مؤلفه‌هایی چون سبک زندگی اختیاری، حس منحصربه فرد بودن، استقلال‌خواهی و رقابت‌جویی است. نتایج تحلیل عاملی مرتبۀ اول حاکی از برازندگی مناسب این مدل با داده‌ها بود. نتایج تحلیل عاملی مرتبۀ دوم نیز نشان داد که حس منحصربه فرد بودن بیشترین سهم را در مدل دارد. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که ارزش‌های مدرن و فردی‌نگر نفوذ چشمگیر در ساختار ضدروایت هویت نوجوانان پسر ایرانی دارد.

the development of identity of iranian male adolescents in the context of counter-narrative of lives: a qualitative research

the aim of this study was to investigate the development of identity of iranian male adolescents in the context of counter-narrative of their lives. the research method was qualitative and correlational. in the qualitative phase, the population consisted of male adolescents aged 15-20 years old, as well as psychologists and sociologists in tehran in 2020. the adolescents were selected by the convenience sampling method and the process of sampling was continued until theoretical saturation (19 people). also, 6 specialists were selected by the purposive sampling. in the quantitative phase, the population consisted of adolescents aged 15-20 years old in tehran in 2020, from which 218 people were selected by convenience sampling. in the qualitative phase, data were collected through the life story interview (mcadams, 1995) and in the quantitative phase by a researcher-made questionnaire. in the qualitative phase, data were analyzed through the content analysis method and in the quantitative phase through the confirmatory factor analysis. the results of content analysis showed that the counter narrative model of iranian male adolescents includes components such as voluntary lifestyle, sense of uniqueness, independence-seeking and competitiveness. the results of first-order factor analysis indicated that the model has a good fit with the data. the results of second-order factor analysis also showed that the sense of uniqueness has the most contribution in the counter narrative model of iranian male adolescents. according to the research findings, it can be concluded that the modern and individualistic values have gained a significant contribution in the structure of counter narrative of iranian male adolescents.