نقش واسطه‌ای هیجان‌های پیشرفت در رابطه جهت‌گیری‌های هدفی و سرمایه روان‌شناختی با بهزیستی تحصیلی و رفتارهای سبک زندگی تحصیلی در دانش‌آموزان تیزهوش

این پژوهش با هدف آزمون نقش واسطه‌ای هیجان‌های پیشرفت در رابطۀ جهت‌گیری‌های هدفی و سرمایۀ روان‌شناختی با بهزیستی تحصیلی و رفتارهای سبک زندگی تحصیلی در دانش‌آموزان تیزهوش دختر و پسر انجام شد. 366 دانشآموز تیزهوش (182 پسر و 184 دختر) به نسخۀ تجدیدنظر شدۀ پرسشنامۀ هدف پیشرفت (الیوت و مورایاما، 2008)، پرسشنامۀ سرمایۀ روان‌شناختی (لوتانز، آولیو، آوی و نورمن، 2007)، نسخۀ کوتاه پرسشنامه هیجان‌های پیشرفت (عبداللهپور، 2015)، پرسشنامه رفتارهای سبک زندگی تحصیلی ارتقادهنده و بازدارنده سلامت تحصیلی (صالحزاده، شکری و فتحآبادی، 2018الف)، سیاهه مشغولیت مدرسه (سالملا آرو و آپادایا، 2012) و سیاهۀ فرسودگی مدرسه (سالملا آرو، کیورا، لسکینن و نورمی ، 2009) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که در کل نمونه و در نمونۀ دانش‌آموزان دختر و پسر مدل مفروض واسطه‌گری نسبی هیجانات پیشرفت در رابطه جهت‌گیری‌های هدفی و سرمایۀ روان‌شناختی با بهزیستی تحصیلی و رفتارهای سبک زندگی تحصیلی سلامت‌محور با داده‌ها برازش مطلوبی داشت. علاوه بر این، نتایج تخصیص گروهی روابط ساختاری بین متغیرهای چندگانه نشان داد روابط بین متغیرهای مکنون در دو گروه دانش‌آموزان تیزهوش دختر و پسر هم‌ارز بودند. درمجموع، نتایج پژوهش حاضر در پیش‌بینی اشکال انطباقی و غیرانطباقی تلاشهای پیشرفت‌مدارنه یادگیرندگان، از یک سوی، شواهد مضاعفی را در دفاع از منطق مفهومی نظریۀ هدف پیشرفت فراهم کرد و از دیگر سوی، با تأکید بر وجه تکمیلی سازۀ سرمایۀ روان‌شناختی در تصریح منطق رجوع یادگیرندگان به مدل‌های رفتاری مختلف، در گسترش مرزهای مفهومی مواضع مفهومی ناظر بر انگیزش پیشرفت تحصیلی مؤثر واقع شد.

the mediating role of achievement emotions on the relationships between goal orientations and psychological capital with academic well-being and acebemic life style behaviors in gifted students

this study examined the mediating effect of achievement emotions on the relationship between goal orientations and psy- chological capital with academic well-being and health-oriented academic lifestyle promoting/reducing behavirs amonn male and female gifted students. 366 students (182 male and 184 female) responded to the achievement goal questionnainre-revised (agq-r, elliot & murayama, 2008), psychological capital questionnaire (pcq, luthans, avolio, avey & norman, 2007), achievement emotions questionniare-revised (aeq-r, abdollahpour, 1394), health-oriented academic lifestyle pro- moting/reducing behaviors questionnaire (halsp-rbq), school engagement inventory (sei, salmela-aro & upadaya, 2012), school burnout inventory (sbi, salmela-aro, kiuru, leskinen & nurmi, 2009). results indicated that for total sampel and for male and female gifted students, the partially mediated model of achievement emotions on the relationship between goal orientations and psychological capital with academic well-being and health-oriented academic lifestyle promoting/reducing behavirs had good fit to data. the results of the group specificity of structural relations showed that the hypothesized relationships were equivalent for both groups. in sum, on the one hand, these results showed that achievement goal theory in learners played an important role in ex- plaining adaptive and maladaptive acheivement-oriented efforts. on the other hand, the complementary feature of the psychological capital construct was able to push the conceptual boundaries of motivation contemporary theories.