آینده پژوهی تغییرات رویکردی آموزش عالی در توسعه سرمایه انسانی کشور؛ سناریویی محتمل برای افق 1410

هدف از این پژوهش شناسایی شایستگیهای کلیدی مورد نیاز برای توسعه سرمایه انسانی کشور در افق 1410 و تحولات ضروری در رویکردهای آموزشی برای پاسخگویی به آن بود. روش پژوهش از نوع مطالعات کیفی در حوزه آینده پژوهی با بهره گیری از روشهای سناریوپردازی، تحلیل محتوا و تحلیل روند با رویکرد ریکمن بود. در این مطالعه اعضای هیئت علمی گروههای مدیریت (کلیه گرایشها) در دانشگاههای دولتی تهران و مراکز استانها به عنوان صاحبنظر انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه بود. زیرسناریوهای محتمل بر اساس تحلیل پاسخهای دریافتی از مشارکت کنندگان و سناریو نهایی با استناد به نظر خبرگان (از طریق مصاحبه) اعتبارسنجی و تدوین شدند. طبق یک سناریو غالب سرمایه انسانی کشور در افق 1410 باید علاوه بر شایستگیهای مورد تاکید امروز، از توانمندیهای کلیدی دیگر برخوردار باشند. مهم ترین این موارد بدین شرح شناسایی شدند: تفکر برتر (تفکر غالب به جای تفکر خنثی یا مغلوب)، توان بالا در تشخیص صحیح مسائل (قوه مسئله بینی) و توان بالا در برقراری ارتباطات و کارِگروهی در ابعاد فراسازمانی. همچنین مشخص شد که توسعه این توانمندیها در عموم تحصیل کردگان در کنار توسعه آنها در نخبگان اهمیت ویژه ای دارد. صرف نظر از ضرورت اصلاحات و تحولات ساختاری و محتوایی در دانشگاهها، می توان با اتخاذ برخی از رویکردهای آموزشی در خصوص تامین هر چه بیشتر شایستگیهای مورد نیاز نسلهای آتی گامهایی برداشت. سوق دادن شیوه های آموزش دانشگاهی به سمت مسئله محوری و سوق دادن تکالیف، پروژه ها و امتحانات برخی از دروس از حالت انفرادی به گروهی از توصیه های مشخص این پژوهش به شمار می رود.

A future study on higher education approaches in training human capital: A plausible scenario for 2030

The purpose of this study was to identify key human capital competencies required in horizon 2030, and the necessary changes in educational approaches to meet its needs. This study is a qualitative type in the field of future studies, using scenario techniques, content analysis and trend analysis by applying Rieckmann approach. In this study, the faculty members of management departments in Tehran's State Universities and provincial capitals were chosen as experts. Expert's opinions about research questions were investigated via a questionnaire. Sup scenarios based on analysis of the responses received from the participants, and the final scenario, according to interviews, were developed and validated. Under a dominant scenario, the human capital should be equipped by a series of other key competencies in 2030. The most important competencies were as follows: Superior thinking (thinking is characterized by dominant or recessive rather than neutral thoughts), high power on diagnosing problems accurately, and high power communication and teamwork in a Meta organizational aspects. Furthermore, it was found that the development of this competency (at a possible extent) in the majority of educated capitals is vital in their development (at an excellent extent) in the elites. Regardless of the need for reform and changes in the contents and structure, universities can use some educational approaches, in order to provide much needed competencies for future generations.