سرمایه انسانی و آثار غیر بازاری آن در ایران و سایر مناطق جهان

در کنار آثار اقتصادی سرمایه انسانی، آثار غیر بازاری یا غیر پولی آن نیز از اهمیت خاصی در رشد و توسعه یک کشور برخوردار است. هدف اصلی این مقاله احصاء معیارها و شاخص‌های آثار غیر بازاری سرمایه انسانی از مبانی تئوریک و پیشینه تحقیق و سپس مقایسه این آثار در ایران و سایر مناطق جغرافیایی و درآمدی جهان است. با استفاده از مطالعه کتابخانه‌ای معیارهای بهداشتی، دموکراسی، حقوق بشر، ثبات سیاسی، نابرابری و فقر، زیست‌محیطی، جرم و جنایت و نهایتاً کیفیت زندگی احصاء و سپس در طول زمان و همچنین به طور مقطعی برای ایران و سایر مناطق جهان مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفتند. نتیجه بررسی‌ها نشان داد که فارغ از شاخص‌های علمی، توسعه انسانی و سرمایه انسانی که به واسطه تعداد مقاله، تعداد دانشجو و دانش آموخته و همچنین برخی شاخص‌های بهداشتی، که ایران در آن‌ها جایگاه نسبتاً خوبی دارد، اما ماحصل این معیار‌ها و شاخص‌ها یعنی آثار غیر بازاری سرمایه انسانی در حوزه‌های سیاسی خیلی پایین، در حوزه‌های اجتماعی نسبتا پایین و اگر شاخص کیفیت زندگی را ترکیبی از همه شاخص‌ها و معیارها در نظر بگیریم تقریباً در سطح خیلی بد و پایین ارزیابی می‌شویم.

comparison of non-market effects of human capital in iran and other regions of the world

in addition to the market effects of human capital, non-market effects are also of special importance in economic growth and development. the main purpose of this article is to calculate the criteria and indicators of non-market effects of human capital from theoretical foundations and then compare these effects in iran and other geographical and income regions of the world. using library method, non-market criteria of human capital such as health, democracy, human rights, political stability, inequality and poverty, environment ،crime, and finally quality of life were extracted and studied and compared over time as well as cross-sectional. the results showed that regardless of the indicators of human development and human capital and scientific in which iran has a relatively good position but the product of these criteria and indicators is the non-market effects of human capital in very low political sphere, relatively low in social sphere, and if we consider the quality of life index as a combination of all indicators and criteria we are evaluated at a very bad and low level.