بهره‌گیری از رویکرد تفکر سیستمی به منظور بررسی اثرهای جانبی سیاست‌های آموزش عالی: نقدی بر مقاله‌محور بودن آیین‌نامه‌ ارتقای اعضای هیئت علمی

در سال های اخیر، سیاست ها، آیین نامه ها و رویه هایِ هم افزایی در آموزش عالی تدوین شده است که حاصل تعامل آنها نتایج نامطلوبی است که دانشگاه را ناخواسته به سمت رفتارهای غیراخلاقی در فرایند پژوهش سوق داده است. رشد بی رویه دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، آیین نامه های دفاع از پایان نامه و رساله های تحصیلات تکمیلی و مقاله محور بودن آیین نامه های جدید ارتقای اعضای هیئت علمی پیشران های این تغییرات به شمار می رود. هدف از این پژوهش بررسی اثرهای جانبی و گاهی نامطلوب این دگردیسی در آموزش عالی و تاثیر این عوامل بر چرخه پویای حیات پژوهش و فرآورده های پژوهشی آن به ویژه تولید مقاله بود. بدین منظور، با بررسی ادبیات پژوهش پیامدهای این راهبردها در آموزش عالی استخراج و سپس با استفاده از ابزار حلقه های علّت معلولی در قالب 5 زیرسیستم شامل غلبه آثار پژوهشی بی کیفیت، غیرکاربردی و مشابه، افزایش مجلات علمی و تشکیل شبکه های قدرت حول آن برای چاپ مقاله، گسترش سوء رفتارهای پژوهشی و هنجارشکنی های علمی، گسترش بازار برون سپاری کارهای پژوهشی و سایه نویسی و تجاری شدن آموزش عالی و تغییر نگاه اعضای هیئت علمی از نگاه کریمانه به نگاه ابزاری به دانشجویان مدلسازی شد. مدل تلفیقی و نهایی نیز شامل 10 حلقه تقویتی و 3 حلقه تعادلی بود و تصویر کلی از اثرهای جانبی این تغییر در سیاست ها و کنش های متقابل آن را نشان می دهد. درنهایت، از منظر کل نگرانه، مدل تعاملی آسیب های محتمل این تحولات ترسیم شده است.

Using a systemic thinking approach to study externalities of higher education policies: a critique of the paperbased faculty promotion regulations

In recent years, synergistic policies, regulations, and procedures have been developed in higher education that have resulted undesirable outcomes that have led the university to unethical behaviors in the research process. The irregular growth of universities and higher education institutions, changes in regulations of theses and dissertations, paperbased faculties promotion regulations are the drivers of these changes. The purpose of this study was to investigate the externalities and of this metamorphosis in higher education and the effect of these factors on the dynamic life cycle of research and its products, especially scientific papers. For this purpose, the consequences of these strategies were extracted by literature review. So, using the tools of causeeffect loops model in the form of 5 subsystems including:  dominance of poor quality research works, nonpractical and similar research, increasing scientific journals and forming power networks around it to publish articles, spread of research misconduct and scientific violations, expanding the market for outsourcing research and ghostwriting and commercializing higher education and changing faculty members’ views from a generous to an instrumental view to the students, integrated and final model also included 10 reinforcing loops and 3 balancing loops of the externalities of this change in policies and their interactions have been identified. Finally, with a holistic perspective, an interactive model of the potential externalities was developed.