مبانی نظری الگوهای ارزشیابی آموزشی

به هنگام ارزشیابی آموزشی تصمیمهای متعددی باید اتخاذ گردد. دانش و معرفتهایی که به روش ارزشیاب در تصمیم گیریهای خود کمک می کند« مبانی» نامیده می شوند. سوال این است که مبانی ارزشیابی آموزشی چه هستند؟ در این مقاله، تلاش مش ود تا بر پایه توصیفی از فعالیتهای عمده ارزشیابی آموزشی، مبانی اصلی آن با عناوین «اخلاقی»، «معرفت شناختی» و «سیاسی» معرفی شوند. در بحث از مبانی اخلاقی، به مساله « ارزش» در فرایند ارزشیابی اشاره می شود و از عینی گرایی و ذهنی گرایی اخلاقی سخن به میان می آید و به دو روش مکتب عمده ذهنی گرایی اخلاقی، یعنی سودمندگرایی و شهودگرایی، پرداخته می شود. در بحث از مبانی معرفت شناختی، انگاره های تجربی گرایی، طبیعت گرایی و تعدد گرایی معرفی می شوند و، با طرح متغیرهای اساسی هر یک از آنها، مقایسه ای بین آنها انجام می شود. در بحث از مبانی سیاسی، دو جهت گیری اساسی«تاکید بر نقش دولت» و « تاکید بر نقش عامه» و بنیادها و پیامدهای هر یک از آنها مورد نظر قرار می گیرد. در ضمن توضیح هر یک از مبانی، به ذکر جایگاه هر یک از الگوهای ارزشیابی اقدام می شود و در پایان نیز ارتباط الگوهای ارزشیابی با جنبه های مختلف هر یک از مبانی اخلاقی، سیاسی و معرفت شناسی نشان داده می شود.