بررسی آرای امام خمینی(س) و خویی پیرامون حدود اختیارات ولی فقیه

: ضرورت وجود حکومت امری انکارناپذیر است؛ این مسیله ترجمانی از «بعضکم اولیا بعض» و تعبیری از پاسخ امام علی (ع) به شبهه «لا حکم الا لله» است. از جمله پرسش‌هایی که در گذرگاه تاریخ، ذهن فقها را متوجه خود کرده و در عصر حاضر اوج گرفته است حدود و ثغور ولایت حاکم شرع است. امام خمینی و خویی به ‌عنوان دو تن از مراجع تراز اول معاصر، در این زمینه دیدگاه‌هایی را مطرح کرده‌اند؛ خویی این ولایت را مقیده دانسته و امام خمینی جغرافیای آن را به گستردگی ولایت پیامبر(ص) و معصومین(ع) توسعه داده است. اصرار خویی بر خدشه‌دار بودن سند و عدم دلالت روایات بر ولایت مطلقه فقیه و استناد امام خمینی به ادله عقلیه و استفاده از احادیث به‌عنوان موید دلایل عقلی، سرچشمه این تفاوت است –هرچند که دو جامعه متفاوت ایران و عراق و محیط امنیتی که خویی در آن قرار داشت در دیدگاه ایشان بی‌تاثیر نبوده است- خویی در سال‌های پایانی حیاتش، در ذیل بحث جهاد ابتدایی و تقسیم غنایم به ولایت مطلقه فقیه اشاره می‌کند که این اظهاریه، فرضیه تغییر و تحول در دیدگاه ایشان را تقویت می‌کند.