واکاوی گفتمان ژیوپلیتیکی انقلاب اسلامی ایران از نظرگاه نظریه سازه انگاری

انقلاب اسلامی ایران دارای مشخصه های منحصر به فرد و یگانه ای در زمانه خود بود؛ زمانه‌ای که از آنِ دو قطب ژیوپلیتیکی شرق و غرب با جهان‌بینی‌های خاص خود بود و همه جریان ها در این دو راستا شناسایی و هویت می یافت. دو قطب جهانی در هنگامه انقلاب اسلامی به رهبری آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی بود و مبادلات و معادلات منطقه ای و فرامنطقه ای با ارجاع به یکی از این دو نیروی متخاصم، تعیین می گشت. اما انقلاب اسلامی ایران، نوعی گریز از این دو جریان سلطه، و بازگشایی قطب «دیگر» بود. این قطبِ دیگر، بر پایه گفتمان‌های ویژه ای شکل گرفته بود که مهم‌ترین آن، گفتمان ژیوپلیتیک «ضد استعمارگرایی» و «ژیوپلیتیک مقاومت» به شمار می رفت. در این مقاله تلاش می‌شود بدین پرسش، پاسخی درخور داده شود که انقلاب اسلامی ایران از نظرگاه ژیوپلیتیک دارای چه ویژگی های گفتمانی بوده است؟ بر این پایه، به نظر می رسد تقابل هویتیِ «معنا- ماده» و «ایدیالیسم- فیزیکالیسم» یکی از مهم‌ترین عناصر شکل‌گیری گفتمان ژیوپلیتیکی انقلاب اسلامی است.