چالشِ ثبات و جهان شمولی احکام با تاکید بر دیدگاه امام خمینی (س)

چکیده: نسبت و رابطه ‏ثبات احکام از یک سو و جهان شمولی و فرا‌زمان بودن از سوی دیگر دغدغه‏ای جدی و اساسی است. گذر زمان، تغییراتی را ایجاد می‏کند. از همین رو دیدگاه‌های مختلفی در مورد اصل تغییر و نحوه اثرگذاری تغییرات وجود دارد. در این جستار سعی شده است که دیدگاه‌ها و پاسخ‌ها به نحوی شفاف، صورت‌بندی شود. دیدگاه‏های مهم عبارتند از: 1) تغییر کاملاً اثرگذار است؛ 2) تغییر با طراحی وضعیت منعطفانه احکام ثانویه، قابلیت مدیریت دارد؛ 3) تفصیل به نحو خاص؛ 4) دیدگاه امام خمینی که این نظر به صورت مفصل‌تری تبیین شده است و اندیشه وی را در مدیریت فقهی و اجتهادی تغییرات و تحولات زمان و مکان نشان می‌دهد.