ذمّه از دیدگاه فقه امامیه با رویکردی برنظرات امام خمینی(س)

چکیده: ذمّه که از نظر ما همان عهده است، لازمه وجود اعتباراتی همچون ضمان، دین، عهد، تعهد، التزام و اهلیت است. به عبارتی، فرض این اعتبارات در انسان مترتب بر وجود ذمّه است. ذمّه با تولد انسان ایجاد می‌شود، ولی با فوت او پایان نمی‌پذیرد و از آنجا که ماهیتی است اعتباری، قابلیت بقا حتی پس از فوت صاحبش را دارد و هرگاه میت دارای دیونی باشد، ذمّه همچنان باقی می‌ماند تا دیونی که پس از فوت به ترکه او تعلق گرفته است از ترکه ادا گردد، یا کسی ضمانت دین او را برعهده گیرد و دین را از جانب او ــ حتی به صورت تبرّعی ــ ادا نماید،. در این حالت ذمّه میّت افراغ می‌گردد و این پایان ذمّه است. همچنین ذمّه دارای ویژگی‌هایی است که در پایان به آن اشاره خواهد شد.