امام خمینی(س) و مساله عما

چکیده: عما ازمباحث مهم عرفان است که در آن از جایگاه پروردگار قبل از خلقت مخلوقات و از حقیقت وجود قبل از ظهور و تعین بحث می‌شود. این موضوع از یک سو مربوط به مقام وجایگاهی است که منشا خلقت است و فرایندهای غیبی منجر به خلقت موجودات در آنجا رخ می‌دهد و از سوی دیگر به گستره شهود و معرفت عارف و نهایت تعالی و اوج‌گیری وی و ساحت یا ساحت‌های تاریک و رمزآلودی که از دسترس هر سالک تیزپروازی خارج است مربوط می‌گردد.بین اصحاب عرفان دونظریه مشهور درخصوص عما وجود دارد. برخی آن را مقام احدیت و تعین اول و برخی آن را مقام واحدیت و تعین دوم دانسته‌اند. اما امام خمینی در این خصوص نظریه‌ای بدیع و اختصاصی مبنی بر انطباق مقام عما با «فیض اقدس» را مطرح ساخته‌اند. این مقاله درپی آن است که از یک سو به ارزیابی نظریه امام و اختصاصی بودن آن و از سوی دیگر به ارزیابی وآزمون صحت واستحکام آن بپردازد.