تقویت ارکان نظام مردم‌سالاری دینی با تکیه بر نظریه خطابات قانونی امام خمینی (س)

در این مقاله به یکی از نظریات بدیع و نوآورانه امام خمینی در مستوای حکم شناسی که ازنظرها دورمانده پرداخته‌شده است. نظریه‌ای که این ظرفیت را دارد تا با توجه به آن اغلب مباحث اصولی و فقهی، دستخوش تغییرات و پویایی قرار گیرد.بر اساس این نظریه تمامی افراد و آحاد جامعه سیاسی به‌عنوان یک شخصیت مستقل حقوقی و بدون توجه به خصوصیات فردی، ویژگی‌ها و حالات و عوارض شخصی مکلفین، متعلق خطابات و تکالیف سیاسی و اجتماعی شارع قرار می‌گیرند. این عدم انحلال اوامر و نواهی شرعی به افراد جامعه بر اساس بنیادهای عقلی، برهانی و عقلایی استوار گردیده است.از آثار، نتایج و کاربردهای این دیدگاه آن است که می‌توان از این نظریه در راستای استحکام‌بخشی به ارکان نظام مردم‌سالاری دینی که به‌عنوان الگوی حکومتی مدنظر امام برای اداره جامعه است بهره برد. این تناسب، اعتدال و هم‌افزایی نظریه علمی امام خمینی و هماهنگی آن با الگوی عملی ایشان در جهت اداره جامعه نشانگر میزان نقش و تاثیر واقعی (و نه صوری) مردم در تضمین بقا و موفقیت حکومت اسلامی و تبلور و شکوفایی آن در تقابل با دیگر نظام‌های سیاسی در دنیا خواهد بود.

Strengthening Pillars of Religious Democracy with an Emphasis on Imam Khomeini’s Theory of Legal Khitabat (Rulings)

This paper has reviewed one of the novel and innovative theories of Imam Khomeini in the area of understanding religious rulings which has not been paid due attention so far. The theory is rich enough to impose drastic changes in and grant dynamism to the usuli and jurisprudential debates.Based on this theory, all individuals and walks of life in political communities, regarded as independent legal entities irrespective of their personal qualities, specifications, and personal states and preferences, are subject to the rulings and political and social assignments of the legislator. This lack of division of legal bans and orders for the individuals in a community is based on rational, demonstrative and reasonable foundations.As far as effects, results and applications of this theory are concerned, it can be used for strengthening the pillars of religious democracy as a model of governance supported by Imam Khomeini for administration of the social affairs. The proportionality, moderation and synergy reflected in Imam Khomeini’s scientific theory and its synchronization with his practical patterns in administration of the social affairs indicate the degree of people’s real (not notional) role and influence in guaranteeing and success of Islamic government as well as its realization and blooming in comparison with other political systems in the world.