بررسی فقهی و حقوقی مبانی انفساخ عقود جایز در حقوق ایران و مصر با رویکردی بر اندیشه امام خمینی (س)

عقود جایز بر اثر حوادثی مثل فوت و حجر یکی از طرفین عقد، منفسخ می‌شود؛ یکی از موضوعات مهم در عقود جایز، مبنای انفساخ این عقود در اثر عوامل مزبور است که در خصوص آن میان فقهای امامیه و حقوقدانان اختلاف‌نظر وجود دارد به‌طوری‌که برخی از فقها و حقوقدانان انفساخ عقود جایز را نتیجه جایز بودن عقد و برخی مبانی دیگری را مطرح کرده­اند. در این پژوهش ضمن بررسی دیدگاه فقهای امامیه و حقوقدانان در مورد مبنای انفساخ عقود جایز، موضوع از دیدگاه امام خمینی نیز موردبررسی قرارگرفته است. برخلاف حقوق ایران، در حقوق مصر به این موضوع چندان پرداخته نشده است؛ ولی با توجه به موارد انفساخ برخی از عقود جایز ازجمله عقد عاریه می‌توان گفت که در حقوق این کشور، اغلب اراده طرفین قرارداد به‌عنوان مبنای انفساخ در نظر گرفته‌شده است.

A Review of Jurisprudential and Legal Fundamentals for Dissolution of Revocable Contracts in Iranian and Egyptian Laws with an Approach Based on Imam Khomeini’s Views

Revocable contracts are terminated as a result of such incidents as the death and incapacity of either party to the contract. An important issue concerning revocable contracts is the basis for dissolution of these contracts as a result of the aforesaid factors, which has been a matter of discord among Imamiya jurists and jurisprudents so that some jurists and jurisprudents consider dissolution of the revocable contracts an option coming from their revocability while some others have expressed other fundamentals for dissolution. In this research work, while reviewing viewpoints by Imamiya jurists and jurisprudents on the grounds for dissolution of the revocable contracts, we have taken into consideration Imam Khomeini’s views on the issue. Unlike Iranian law, the issue has not received due attention in Egyptian law. However, given the instances of dissolution in some revocable contracts such as lending contract, it can be said that in Egyptian law, the basis of dissolution of revocable contracts often rests on the will of contract parties.