سیاست‌گذاری ارکان مسئولیت کیفری در حقوق ایران و انگلستان با نگرشی بر نظرات امام خمینی(س) و دیگر فقها

سیاست‌گذاری جنایی، مهم‌ترین شاخصۀ دستگاه‌های حقوقی دنیا محسوب می‌شود. هر نظام حقوقی برای اینکه بتواند مسئولیت کیفری را بر کسی تحمیل کند، یکسری شرایطی را تحت عنوان ارکان مسئولیت کیفری، در قوانین و مقررات خود وضع و به سیاست‌گذاری در این رابطه اقدام می‌کند. سیستم حقوقی ایران و انگلستان، علی‌رغم اختلافات اساسی، به‌ لحاظ اینکه حقوق ایران تابع فقه و قانون نوشته و حقوق انگلستان، تابع مقررات ناشی از رویه قضایی بوده، در این سیاست‌گذاری اشتراکات و تفاوت‌هایی با همدیگر دارند و از معیارهای واحدی تبعیت نمی‌کنند. این مقاله به دنبال پاسخ به دو سوال است: 1. سیاست‌گذاری مسئولیت کیفری در فقه و نظام حقوقی ایران و انگلستان در موضوعات سن، عقل و رشد بر چه اساسی است؟ 2. وجوه افتراق و اشتراک دو نظام مذکور در حوزۀ سیاست‌گذاری موضوعات مذکور چیست؟ هر دو نظام حقوقی و فقه ما، با وجود اختلافاتی، سیاست‌گذاری مسئولیت کیفری در موضوعات سن، عقل و رشد جزایی را به‌عنوان یک اصل پذیرفته‌اند، بدین معنا که تحمیل مسئولیت کیفری نسبت به افراد، بر رسیدن به سن معین، برخورداری از عقل و رشد جزایی منوط شده است.

Policymaking for Pillars of Criminal Liability in Iranian and British Law based on Viewpoints of Imam Khomeini and Other Jurists

Abstract Countries need to enact a set of conditions called pillars of criminal liabilities in their laws and set pertinent policies to help impose criminal liability on persons. Despite sharp differences, the legal systems in Iran and Britain share some similarities. Iran’s law has been created based on Fiqh and law, while British law is a product of rules and regulations coming from the judicial procedures and they do not adhere to a unified criterion. This paper intends to find appropriate answers to the following questions: 1 On what basis do Iranian Fiqh and British legal system make their criminal liability policies concerning age, intellect and growth? 2 What are the two systems’ differences and similarities in policymaking on aforesaid areas? Both legal systems and Iran’s Fiqh have admitted criminal liability policymaking on age, intellect and growth as a principle despite their differences. In other words, imposing criminal liability on the individuals depends upon a certain period of age, intellectual development and physical growth.