انصاف و عدالت در سیستم قانون گذاری ایران و رویکردهای قضایی امام خمینی(س)

انصاف به معنای توجه به تمام ابعاد مسئله برای صدور حکمی که موجب اقناع وجدان عرف جامعه و فرد قضاوت کننده می‌شود و نوعی برآیند اصول کلی حقوق است که سختی قواعد را تلطیف ساخته و درون­مایه عدالتی‌ای است که قوانین بر اساس آن وضع‌شده و در نظام اسلامی ایران برای حفظ حقوق شهروندان به کار می­رود. از دید امام خمینی انصاف و عدالت، یکی از پایه‌های مهم اجرای سیاست در حکومت است و رکن اساسی آن به‌کارگیری قوه تعقل جهت جلوگیری از کج‌روی‌ها، هدایت و اصلاح جامعه اسلامی است و اساس سیاست، رعایت اصول اخلاقی مانند انصاف و عدالت و اصول عقلانی مانند عقل عملی است. وضع، تدوین و اجرای قانون با محوریت انصاف، موثرترین عامل استحکام جامعه و حفظ حقوق شهروندان است. مهم‌ترین مصادیق و کاربرد انصاف در گستره قانون و خطابات امام خمینی مشتمل بر: (دخالت دادن «وجدان فقهی» در استنباط و صدور احکام، در نظر گرفتن ضرورت‌ها در قانون‌گذاری و..) است که در پژوهش حاضر با روش تحلیلی کاربردی، جهت ارائه مدلی پیشنهادی برای استمداد کارگزاران سیستم قضایی ایران انجام‌شده است.