مداخله آموزشی مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده بر انجام خودآزمایی پستان در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی

اهداف: معاینه ماهیانه پستان یکی از راههای تشخیص زودرس سرطان پستان است. بر این اساس مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان تاثیر آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده در ارتقاء خودآزمایی پستان زنان شهر گناباد انجام شد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک کارآزمایی در عرصه است که تعداد 140 زن متاهل 49-20 ساله شهر گناباد به تصادف در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند. نیازهای آموزشی استخراج و برنامه آموزشی تدوین و در 5 جلسه ارائه گردید. رفتار خودآزمایی پستان با استفاده از سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده قبل، بلافاصله و3 ماه بعد از آموزش بررسی شد. داده ها با نرم افزار ibmspss نسخه 20 و با استفاده از آزمون های آنالیز واریانس با تکرار مشاهدات، تی استودنت و تحلیل واریانس چند متغیره در سطح معنی داری 05/0 تجزیه وتحلیل شد.یافته ها: میانگین سنی نمونه ها 6.69 ±37.27 سال بود. پس از مداخله، میانگین نمره مهارت خودآزمایی از 17.89 به 18.26 افزایش یافت و میانگین امتیازات سازه های تئوری در گروه مداخله به صورت معنی داری افزایش یافت (p<0.001) و تداوم اثر مداخله آموزشی 3 ماه بعد نیز قابل مشاهده است. ولی این تغییرات در گروه شاهد معنی دار نبود (p>0/05). نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد مداخله آموزشی مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده در ارتقاء رفتار خودآزمایی پستان موثر است. بنابراین توصیه می شود به منظور ارتقاء خودآزمایی پستان ، مداخلات آموزشی به طور اختصاصی و منطبق با سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده ارائه شود.

The Impact of Educational Intervention Based on Theory of Planned Behavior in Breast Self-Examination of Women Referred to Health Centers

Aims: Monthly breast selfexamination (BSE) is one method for early detection of breast cancer. The aim of this study was to determine the effect of educational intervention based on the theory of planned behavior in promoting BSE of women in Gonabad, IRAN.Materials Methods: In this clinical trial study, 140 married women aged 20 ndash;49 years from Gonabad were chosen randomly and divided into control and experimental groups. Educational needs were determined and the curriculum was developed and presented in 5 sessions. BSE behavior was studied using the constructs of planned behavior theory before, immediately and 3 months after training. Data were analyzed by SPSS version 20, using ANOVA, Ttest student, Chisquare and multivariate analysis of variance and significant level was set at alpha;=05.0Findings: The mean age of the subjects was 37.27 ± 6.69 years. After intervention, the average score of BSE skill increased from 17.89 to 18.26 and the mean scores of theoretical constructs in the intervention group increased significantly (P<0.001). The effect of the educational intervention was evaluated three months later, but changes were not significant in the control group (P>0.05).Conclusion: This study showed that educational intervention based on the theory of planned behavior was effective in promoting BSE behaviors. Therefore, it is recommended that educational interventions to be designed specifically for and consistent with the constructs of the theory of planned behavior.