بررسی میزان بروز واکنش های وازوواگال و عوامل موثر بر آن در اهداکنندگان خون پایگاه های انتقال خون شهر مشهد

اهداف: واکنش وازوواگال یکی از شایع ترین عوارض اهداء خون می باشد، این مطالعه به منظور بررسی میزان بروز واکنش های وازوواگال و عوامل موثر بر آن در اهداکنندگان خون در پایگاه های انتقال خون شهر مشهد انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه مورد شاهدی بر روی657 اهداءکننده خون در 4 پایگاه انتقال خون مشهد در مدت 6 ماه انجام شد. اهدا کننده گانی که دچار واکنش وازوواگال شدند (218 نمونه) در گروه مورد و 439 اهداکننده که دچار واکنش وازوواگال نشدند در گروه شاهد قرار گرفتند. متغیرهای سن، bmi، فشارخون، نبض، هماتوکریت و میزان بروز واکنش وازوواگال بررسی گردید. برای آنالیز آماری داده ها از نرم افزار spss 11.5 و آزمون های آماری کای اسکوئر و من ویتنی استفاده شد. یافته ها: میزان بروز واکنش وازوواگال در مدت 6 ماه 2/16٪ بود. میانگین سن در گروه مورد نسبت به گروه شاهد به طور معنی دار کمتر بود (p<0.0001). واکنش وازوواگال در زنان و در اهداکنندگان بار اول و همچنین در افراد مضطرب و در افراد با bmi کمتر، به طور معنی دار بیشتر مشاهده گردید (p<0.0001). میانگین کاهش فشار شریانی بعد از اهداء خون در گروه مورد نسبت به گروه شاهد نیز به طور معنی دار بیشتر بود (p<0.0001). نتیجه گیری: بروز واکنش وازوواگال به عوامل متعددی از جمله سن، جنس، bmi، فشارخون وابسته است و با مراقبت بیشتر از اهداکننده پر خطر، تا حدودی می توان از واکنش وازوواگال پیشگیری نمود و احتمال بازگشت مجدد جهت اهداء خون را افزایش داد.