بررسی تاثیر اتحاد استراتژیک مناطق آزاد تجاری- صنعتی بر توسعه صنعت گردشگری ایران

ایجاد اتحاد استراتژیک به طور فزاینده ای طی دهه های گذشته افزایش یافته و امروزه در بسیاری از صنایع، اتحادها به عنوان یک مولفه راهبردی و سلاح رقابتیِ تهاجمی و یا گاهی اوقات تدافعی محسوب می شوند؛ چراکه اتحادهای استراتژیک، پارادایم رقابتی اساسی را در بسیاری از بازارهای داخلی و خارجی از رقابت سنتی به رقابت اتحادگونه و شبکه ای تغییر داده است. به عبارت دیگر، صرفنظر از نوع صنعت و کسب و کار، اتحاد استراتژیک بهترین روش برای شرکت ها جهت رقابت و موفقیت در اقتصاد شبکه ای امروز است. یکی از صنایعی که امروزه بیش از پیش به چنین ابزار رقابتی نیاز دارد، صنعت گردشگری است؛ صنعتی که جهانی بوده و به عنوان یک کسب و کار بزرگ تلقی می گردد و امروزه از توسعه این صنعت با توجه به نقش مهمی که در توسعه اقتصادی، فرهنگی و سیاسی یک کشور دارد، استقبال می شود. همچنین توجه به این صنعت برای کشورهای در حال توسعه ای نظیر ایران که به میزان بسیار زیادی به درآمدهای نفتی وابسته است، یک ضرورت تلقی می گردد. هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر اتحاد استراتژیک بر توسعه صنعت گردشگری است. بنابراین در تحقیق حاضر، مدلی مفهومی مربوط به مهم‌ترین ابعاد اتحاد استراتژیک که می‌توانند تاثیر معناداری بر توسعه صنعت گردشگری و شاخص های آن داشته باشند، ارایه و مورد آزمون قرار گرفته شده است. مدل معادله ساختاری به وسیله‌ نرم افزار amos و با داده‌های جمع‌آوری شده از 4 منطقه آزاد تجاری - صنعتی در ایران (انزلی، ارس، ماکو و اروند) مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که برازش کلی مدل رضایتبخش بوده؛ که این اعتبار کافی مدل را نشان می‌دهد. به علاوه، کلیه فرضیات پژوهش همگی تاییده شده است. براساس یافته‌ها پیشنهاد می‌شود مدیران عالی سازمان ها بایستی با توجه به مسایل و عدم اطمینان های محیط امروز اتحادهای استراتژیک را ایجاد نمایند؛ اگر چه ایجاد و عملیاتی کردن چنین اتحادهایی آسان نیست و پس از ایجاد بایستی آن را به صورت دوره ای مورد ارزیابی قرار دهند و جهت دستیابی به عملکرد مطلوب تر آن را بهبود دهند.