همگرایی اقتصادی قبل از جهانی‌سازی اقتصاد(رویکردی بر جایگاه ایران)

جهان در حال گذار از مرحله جدال ملت‌ها در روابط تجاری به مرحله جدید مبادلات همه جانبه و مشارکت همگانی در فعالیت‌های اقتصادی است. تحقیق حاضر تحقیقی تحلیلی-توصیفی است. این تحقیق به بررسی و تحلیل شاخص‌های باز بودن تجاری و نسبت‌ صادرات و واردات در نه دوره 5 ساله (2010-1966) برای اقتصاد ایران می‌پردازد. نتایج تحقیق گویای این واقعیت است که جز در دو دوره 5 ساله اول (2010-1966)، توان تجارتی کشور ایران در صحنه بین‌المللی پایین بوده است. به گونه‌ای که جز در این فاصله زمانی، ایران در مابقی دوره‌ها با توجه به شاخص رایو جز کشورهای کم درآمد و با اقتصاد بسته محسوب می‌شود از طرفی با توجه به نرخ مبادله پایین ایران در مقابل کشورهای صنعتی، در صورت آزادسازی تجاری زیان‌های جبران‌ناپذیری به کشور وارد خواهد شد. همچنین با توجه به نتایج تخمین مدل برآوردی بزرگترین تاثیر بر تولید ناخالص داخلی به ترتیب توسط متغیرهای تراز تجاری، حجم تجارت، تحریم‌ها و جنگ ایجاد شده است. از طرفی با توجه به منفی بودن تراز تجاری و با معنا بودن ضرایب متغیرهای مجازی جنگ و تحریم‌ها می‌توان این نتیجه را استخراج نمودن که ایران از لحاظ شاخص‌های جهانی‌سازی و همگرایی اقتصادی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. تحقیق حاضر راه حل جهت رویارویی ایران با این پدیده را، تقویت پیمان‌های تجاری موجود مثل «اکو»، «اوپک» و سازمان کشورهای توسعه اسلامی می‌داند.