بررسی قراردادهای نفتی بیع متقابل در چارچوب مدل مخاطرات اخلاقی

شرکت ملی نفت ایران برای توسعه میادین نفت و گاز کشور از الگوی قراردادی بیع متقابل استفاده می کند. در این مقاله قراردادهای نفتی بیع‌متقابل در چارچوب مدل مخاطرات اخلاقی مورد بررسی قرار می‌گیرد. موقعیت بهینه اول مدل مخاطرات اخلاقی در شرایطی رخ می‌دهد که فعالیت کارگزار بصورت دقیق و کامل قابل مشاهده و بررسی باشد. این در حالی است که آثار برخی از روش‌های بهره‌برداری از میادین نفتی تا سال‌ها آشکار نمی‌گردد. بنابراین هیچگونه از قراردادهای نفتی از جمله قراردادهای بیع متقابل در موقعیت بهینه اول مدل مخاطرات اخلاقی قرار ندارند. از سوی دیگر کوتاه بودن عمر قراردادهای بیع‌متقابل و معین بودن مبلغ قرارداد قبل از شروع عملیات موجب می‌شود که شرکت‌های بین‌المللی نفتی انگیزه کافی برای انتخاب روش مناسب برای توسعه میدان‌های نفتی با هزینه‌های بالاتر و بازدهی بیشتر را نداشته باشند. بنابراین قراردادهای بیع‌متقابل در موقعیت بهینه دوم مدل مخاطرات اخلاقی نیز قرار ندارند. از این رو در پایان مقاله پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت قراردادهای بیع‌متقابل ایران ارایه شده است.