رابطه بین رشد اقتصادی، سلامت و آلودگی هوا در ایران

بررسی ارتباط میان رشد اقتصادی و کیفیت محیط زیست، نقش مهمی در ترسیم چشم‌انداز توسعه بهینه اقتصادی در کشور ایفا می‌کند. رشد اقتصادی می‌تواند زمینه ارتقا سلامت را فراهم آورد؛ اما در صورت عدم اتخاذ سیاست‌های مناسب، آلودگی‌های ناشی از رشد اقتصادی می‌تواند تاثیر منفی بر سلامت داشته باشد. در این مقاله رابطه بین رشد اقتصادی، سلامت و آلودگی هوا را در چارچوب یک مدل معادلات همزمان بررسی می‌کند. سه معادله ساختاری فرض می‌شود که تغییرات متغیرهای درونزا را توضیح می‌دهند. متغیرهای درونزای مدل معادلات همزمان عبارتند از رشد اقتصادی (رشد تولید ناخالص داخلی)، وضعیت سلامت (شاخص امید به زندگی) و آلودگی هوا (میزان انتشار گاز دی اکسید کربن). این مدل با استفاده از روش حداقل مربعات دو مرحله‌ای در اقتصاد ایران تخمین زده شد. نتایج نشان می‌دهند که رشد اقتصادی با وضعیت سلامت و آلودگی هوا رابطه دارد و با بهبود شاخص‌های توسعه انسانی از طریق شاخص‌های سلامت، تولید ناخالص داخلی رشد خواهد داشت. همچنین افزایش زندگی شهری و افزایش استفاده از زیرساخت‌های فیزیکی، بر روی تولید ناخالص داخلی موثر بوده است. نتیجه دیگر از این مطالعه این است که بین افزایش تولید ناخالص داخلی و افزایش آلودگی رابطه مستقیمی وجود و دیگر اینکه باز بون اقتصاد بر روی آلودگی اثر منفی دارد‎؛ به این معنی که هرچه باز بودن اقتصاد بیشتر شود، آلودگی هوا نیز بیشتر می‌شود.