ارتباط فراگیری علم تجارت و جهاد اقتصادی

فقه شیعه این انعطاف و زمانشناسی را دارد که بتواند بهروز گردد و بدین سان جهاد به ابعاد فرانظامی تعمیم یابد: جهاد علمی، جهاد فرهنگی، جهاد سازندگی و ... و امروز نیز جهاد اقتصادی به این گفتمان وارد شد. در بین ابعاد مذکور، اقتصاد از ویژگیعامتری برخوردار است یعنی در مقایسه ابعاد مختلف پیشرفت یک کشور با کشورهای دیگر، حوزه اقتصاد و شاخصهای مربوط به آن از برجستگی ویژهای برخوردار است. اقتصاد ایران برای حضور در اقتصاد جهانی نمی تواند به اخلاق کسب و کار بی تفاوت باشد و تجّار و بنگاه ها برای حضور در بازارهای جهانی ناگزیر به اندیشیدن به این مهم هستند. بدون شک توسعه ی مطلوب اقتصاد، ارتباط تنگاتنگی با شناخت، درایت و تدبیر تجّار دارد. اگر کسی بدون آگاهی از احکام و قوانین مربوط به تجارت به کسب و کار مشغول گردد، فعالیت های او به لحاظ شرعی و علمی نمی تواند از کارآیی و اثربخشی لازم برخوردار باشد. رشد اقتصادی و اقتصاد سالم مرهون آن است که قبل از شروع در تجارت، دستاندرکاران مسایل اقتصادی نسبت به موضوعات و قوانین مربوط به تجارت، آشنایی کامل پیدا کرده و آداب معامله ی صحیح و مشروع را مراعات نمایند. آنچه در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است بررسی فقهی آموزش و فراگیری دانش تجارت به عنوان یکی از ابعاد مهم جهاد اقتصادی است. مشهور فقها حکم به استحباب فراگیری دانش تجارت داده اند اما برخی دیگر قایل به وجوب و لزوم آن شده و شروع در کسب و کار را بدون آشنایی با احکام و قوانین مربوط به تجارت باطل می دانند که در این نوشتار ضمن اشاره به اقوال آنها حکم به وجوب تفقّه در تجارت مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.