تاثیر درمان شناختی ـ رفتاری بر بهبود کیفیت خواب سالمندان

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان گروهی شناختی ـ رفتاری بر بهبود کیفیت خواب در سالمندان می‌باشد. در این پژوهش نیمه آزمایشی، از طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه استفاده شد. از میان همۀ سالمندان دارای مشکل خواب عضو کانون بازنشستگی شهر کرمانشاه در سال 1393، تعداد 30 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای درمان شناختی رفتاری به‌صورت گروهی شرکت کرد اما گروه گواه درمانی دریافت نکرد. هر دو گروه، پیش و پس از جلسه‌های درمانی به پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ (بایسی، 1989) پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تفاوت میانگین نمرات مولفه‌های کیفیت خواب در گروه آزمایش، پس از اجرای مداخله، نشان داد که درمان شناختی ـ رفتاری منجر به بهبود معنادار کیفیت خواب در پنچ مولفه آن شامل کیفیت ذهنی خواب (001/0p<)، تاخیر در خواب (001/0p<)، مدت خواب (001/0p<)، کفایت خواب (001/0p<) و اختلال خواب (001/0p<) شده است. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که درمان شناختی ـ رفتاری می تواند منجر به ارتقاء کیفیت خواب در سالمندان شود. بنابراین، با توجه به یافته‌های این پژوهش، آموزش این مداخله به کادر درمان و پرستاران شاغل در حیطه سالمندی توصیه می‌شود.

The Effect of Cognitive Behavioral Therapy on Improving Sleep Quality in the Elderly

The aim of the present study was to investigate the effect of group cognitive behavioral therapy on sleep quality of the elderly .This research was a semi experimental study with pretest posttest and control group design. Of all the elderly with sleep problem, who were members of retirement census in Kermanshah city in the year (2014), 30 people through purposive sling procedure were selected and randomly assigned into the experimental (15 people) and the control (15 people) groups. The experimental group received eight 90 min. sessions of group cognitive behavioral therapy, and control group received no treatment, Both groups completed Pittsburgh Sleep Quality Index (Buysse, 1989) at pretest and posttest. The data were analyzed using (ANCOVA). The mean difference of scores in sleep quality components of experiment group, after the intervention, showed that cognitive behavioral treatment lead to improved sleep quality in five components including subjective sleep quality (P<0.001), sleep latency (P<0.001), sleep duration (P<0.001), sleep efficiency (P<0.001), and sleep disturbance (P<0.001). The result of the research showed that cognitive behavioral treatment, can lead to promotion of sleep quality in the elderly. So, the findings suggest that, therapeutic personnel and nurses can use this sort of therapy in elderly domain.