رابطۀ تحولی ابعاد ارزش‌های انسانی بنیادی و ویژگی‌های شخصیتی در سه دورۀ بزرگسالی در زنان و مردان

هدف از پژوهش بررسی رابطۀ تحولی میان ارزش های انسانی بنیادی و ویژگی های شخصیتی در سه دورۀ بزرگسالی در زنان و مردان بود. نمونه 328 نفر (169 زن و 159 مرد) مشتمل بر 3 گروه 1ـ بزرگسال جوان (39ـ20 ساله)، 2ـ بزرگسال میانسال (65ـ40 ساله) و 3ـ بزرگسال سالخورده (88 ـ66) بودند. زمینه یاب ارزشی شوارتز (شوارتز و راس، 1995) و پرسشنامۀ کوتاه الگوی پنج عاملی شخصیت (رامستد و جان، 2007) اجرا شد. تحلیل همبستگی حاکی از رابطۀ مثبت معنی دار میان « ارزش های متمرکز بر فرد » با ویژگی های شخصیتی «برونگرایی»، «گشودگی در مقابل تغییر» و رابطۀ منفی معنی داری با ویژگی شخصیتی «توافق پذیری» بود. همچنین رابطۀ مثبت معنی دار میان «ارزش های متمرکز بر جمع» با ویژگی های شخصیتی «توافق پذیری» و «بیداری وجدان» و رابطۀ منفی معنی دار با ویژگی شخصیتی «برونگرایی» بود (05/0>p). نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد که میان گروههای سنی در بعد ارزش های متمرکز بر جمع تفاوت وجود داشت (05/0>p). روند نمودار صعودی بود و در محدودۀ بزرگسالی دوم به بالاترین حد خود رسید. میان گروههای جنسی در بعد ارزش های متمرکز بر فرد تفاوت معنی دار بود (05/0>p) و مردان بیشترین میانگین نمرات را داشتند.

The Developmental Relationship between Dimensions of Basic Human Values and Personality traits in Three Stages of Adulthood in Females and Males

The aim was to investigate the relationship between the dimensions of basic human values and personality traits of three adulthood stages in females and males. A sle of 328 people (169 women and 159 men) was used. The participants were divided into three age groups: young adults (20 39) middle aged adults (40 65) and old adults (66 88). As for the instruments, the Schwartz Value Survey (SVS) (Schowartz and Ross, 1995) and A 10 item short version of the big five inventory (Rammstedt John, 2007) were used. The results of correlational analysis between dimensions of basic human values and personality traits showed a significant positive relationship between personal focus values and extraversion, openness to change and a significant negative correlation with regard to agreeableness. In addition, there was a significant positive relationship between social focus values and agreeableness and conscienceness, while there was a negative correlation with extraversion (P<0.05). The results of multivariate covariance analysis showed a significant difference among age groups with regard to social focus values (P<0.05). The development trend was increasing and the second age group had the maximum social focus values. Among the gender groups regarding personal focus values the difference was significant (P<0.05). Males showed the highest mean scores regarding the personal focus values aspect.