مقایسه ویژگی‌های سرشتی ـ منشی شخصیت در میان افراد معتاد، افسرده و مضطرب با افراد عادی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ویژگی‌های شخصیتی در میان معتادان، افراد افسرده، مضطرب و عادی اجرا شد. روش پژوهش پس‌رویدادی و جامعه آماری 120 نفری شامل چهار گروه از افراد معتاد، افسرده، مضطرب و عادی در سال 1389 در شهر بجنورد بود که از میان آنها، 30 معتاد، 30 افسرده،30 مضطرب و 30 فرد عادی انتخاب شدند. ابزار سنجش، پرسشنامه سرشت و منش (tci، کلونینجر و همکاران، 1991) بود. داده‌ها از طریق تحلیل واریانس دو راهه، تحلیل واریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شد. نتایج نشان داد در بعد پشتکار، گروه اضطرابی و گروه عادی نسبت به افراد معتاد تفاوت معناداری دارند (01/0 > p). در بعد نوجویی، گروه معتاد از سه گروه دیگر و در بعد اجتناب از آسیب، گروه اضطرابی نسبت به دیگر گروهها تفاوت معناداری داشتند (01/0 > p). در بعد وابستگی به پاداش، افراد عادی بالاترین نمره را کسب کردند و تفاوت بین افراد عادی و گروه معتاد معنادار بود (01/0 > p). اما نتایج نشان داد که در بعد خودراهبری، بین گروههای چهارگانه پژوهش تفاوت معناداری وجود ندارد. همچنین در بعد تعالی‌بخشی خود، گروه معتادان با گروه افراد عادی و دو گروه اضطرابی و افسردگی نیز با گروه افراد عادی (05/0 > p) و در بعد همکاری، گروه معتادان و گروه افسرده با گروه عادی تفاوت معناداری داشتند (01/0 > p). یافته‌های این پژوهش نشان داد که علاوه بر توجه به عوامل زیست‌شناختی در میان بیماران معتاد، افسرده و مضطرب، باید نقش عوامل هیجانی و شناختی ارزیابی شود تا راه‌حل‌ها و درمان مناسب‌تری فراهم گردد.