تاثیر گرانباری نقش، تعارض نقش و ابهام نقش بر عملکرد وظیفه‌ای و رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی عزت‌نفس سازمان محور در کارکنان شرکت ملی حفاری ایران

هدف این پژوهش، بررسی نقش واسطه ای عزت نفس سازمان محور در تاثیر گرانباری نقش، تعارض نقش و ابهام نقش بر عملکرد وظیفه ای و رفتار شهروندی سازمانی بود. نمونه ی پژوهش، 213 نفر از کارکنان شرکت ملی حفاری ایران بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در این پژوهش، از پرسشنامه های استانداردی هم چون ارزشیابی سازمانی میشیگان (michigan organizational assessment, 1969)، تعارض و ابهام نقش (rizo, hose, lirtzman, 1970)، عملکرد شغلی (williamz anderson, 1991)، رفتار شهروندی سازمانی (podsakoff, mackenzie, morrman, fetter, 1990) و عزت نفس سازمان محور (pierce, gardner, cummings, dunham, 1989) و برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. آزمون الگوی پژوهش نشان دهنده برازندگی قابل قبول الگو بود. بررسی تاثیرات مستقیم نشان داد که ابهام نقش تاثیر منفی و معناداری بر عملکرد وظیفه ای (p<0.01)، رفتار شهروندی سازمانی (p<0.05)، و عزت نفس سازمان محور دارد (p<0.01)، و عزت نفس سازمان محور تاثیر مثبت و معناداری بر عملکرد وظیفه ای و رفتار شهروندی سازمانی دارد (p<0.01)، هم چنین، آزمون تاثیرات غیرمستقیم نیز نشان داد که عزت نفس سازمان محور نقش واسطه ای در تاثیر ابهام نقش بر عملکرد وظیفه ای و رفتار شهروندی سازمانی دارد (p<0.05)، ازاین رو به مدیران توصیه می شود که با به کارگیری راهکارهای مناسب، ابهام نقش را کاهش و عزت نفس سازمان محور کارکنان را ارتقا دهند تا از این طریق، عملکرد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی آنان نیز افزایش یابند.

the effect of role overload, role conflict, & role ambiguity on task performance & organizational citizenship behavior with the mediating role of organization based self esteem in employees of the national iranian drilling company

the aim of this study was to, investigated the mediating role of organization based self esteem in the effect of role overload, role conflict, role ambiguity on task performance organizational citizenship behavior. the sample of study was 213 employees of the national iranian drilling company who were selected using simple random sampling. in this study, was used standard questionnaires such as michigan organizational assessment (1969), role conflict, ambiguity (rizo, hose, lirtzman, 1970), job performance (williamz anderson, 1991), organizational citizenship behavior (podsakoff, mackenzie, morrman, fetter, 1990), organization based self esteem (pierce, gardner, cummings, dunham, 1989), for analyzing data, was used path analysis method. the research model test showed the acceptable fitted of the model. examination of the direct effects indicated that role ambiguity has a significant and negative effect on task performance (p lt;0.01), organizational citizenship behavior (p lt;0.05), organization based self esteem (p lt;0.01), organization based self esteem has a significant and positive effect on task performance, organizational citizenship behavior (p lt;0.01). also, the indirect effects test showed that organization based self esteem has mediating role in the effect of role ambiguity on task performance, organizational citizenship behavior (p lt;0.05). therefore, it is recommend to managers that by using appropriate solutions, reduce role ambiguity and enhance organization based self esteem of employees, until in this way, their job performance and organizational citizenship behavior will also increase.