بررسی نقش واسطه‌گری انگیزۀ اخلاقی و هیجانات اخلاقی در تاثیر گسست اخلاقی بر قلدری(دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران)

هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش واسطه ای هیجانات اخلاقی و انگیزه اخلاقی، در تاثیر گسست اخلاقی بر قلدری بود. برای دستیابی به این هدف، از بین کلیۀ دانش آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی شهر تهران، با استفاده از روش های خوشه‌ای و تصادفی ساده  486 دانش آموز انتخاب گردید که شامل 254 دانش آموز پسر و 232 دانش آموز دختر بود. شرکت کنندگان در این پژوهش به چهار پرسشنامۀ قلدری، گسست اخلاقی، هیجانات اخلاقی و پرسشنامۀ محقق‌ساختۀ انگیزۀ اخلاقی که همگی دارای روایی و پایایی بودند، پاسخ دادند. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل مسیر و با کمک نرم افزارهای spss22 و pls-sem تجزیه و تحلیل شد. با توجه به سطح معناداری یافته ها و همچنین استاندارد بودن دیگر شاخص های مورد بررسی، هر دو فرضیۀ پژوهش تایید شده و نشان داده شد که انگیزۀ اخلاقی و هیجانات اخلاقی هر دو نقش واسطه ای بین گسست اخلاقی و قلدری دارند (0/05≥α)؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که مطابق با مفهوم عاملیت اخلاقی از نظریۀ شناختی اجتماعی بندورا، برای بررسی رفتارهای اخلاقی افراد، علاوه بر عوامل شناختی و استدلال اخلاقی، می باید به عوامل هیجانی نیز توجه نمود.

investigating the mediating role of moral motivation and moral emotions in the effect of moral disengagement on bullying (tehran elementary school students)

in this study, the mediating role of moral emotion and moral motivation in the effect of moral disengagement on bullying has been investigated. for this purpose, 486 students, including 254 male and 232 female students were selected through simple clustering and random sampling from among all the elementary and high school students in tehran. participants responded to four questionnaires included; bullying (thornberg & jangert, 2014), moral disengagement (thornberg & jangert, 2014), moral emotions (thornberg et al, 2016), and a researcher-made questionnaire, moral motivation. this study was conducted using a path analysis method with the help of spss22 and pls-sem software. hypotheses have been confirmed (p≤0/05), and it has been shown that moral motivation and moral emotion both have a mediating role in the relationship between moral disengagement and bullying. therefore, it can be concluded that according to the concept of the moral agency from bandura’s social cognitive theory, emotional factors should be considered in addition to cognitive factors and moral reasoning in order to examine the moral behavior of individuals.